Senfoni Nedir?
Senfoni Nedir?-senfoni-nedir.jpg

Senfoni, en genel tabiri ile orkestralar için bestelenmiş olan müzik parçalarıdır. Senfoni'yi tam olarak anlamak için kelimenin köküne bakacak olursak, Yunanca'dan geldiğini görüyoruz. Yunanca'da Symphonia sözcüğünden türemiş, bir arada uyumlu sesler çıkartmak anlamına gelmektedir.

Bu kelime bizim dilimize ise Fransızca'dan geçmiştir. Sinfonia kelimesi ilk olarak İtalya'da çalgı için bestelenmiş parçalar için kullanılmıştır. 17. Yüzyıla gelindiğinde ise kantat, oratoryo ve operalarda orkestra tarafından çalına açılış parçaları için kullanılmıştır. Klasik senfoninin temellerini hazırlayan kişiler ise Jacopo Peri, Claudio Monteverdi ve Fransız asıllı İtalyan besteci olan Jean-Baptiste Lully'dir. Bu kişiler kusursuz güzellikte olan uvertür ve ara müziği parçalarında bu temeli atmışlardır. Bu kişilerin parçaları daha sonra orkestradan bağımsız olarak konser parçaları olarak söylenmeye de başlamıştır.

18. yüzyıla gelindiği zaman ise Senfoni'nin ilk örnekleri verilmiştir. İlk örnekleri Antonio Vivaldi konçertoları vermiştir. Aynı yüzyıl içerisinde Almanya'da Mannheim'de Johann Stamitz ve onun etrafında ki besteciler üç bölümlü senfoniye üç zamanlı dans müziği olan Menuet'i de eklemişlerdir. Bunun yanında Crescendo ve Decrescendo gibi öğelerde yararlanarak Senfoni'yi klasik anlayış ile birleştirmişlerdir. Senfoni'nin klasik biçime ulaşması ise Viyana klasikleri olarak anılan Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart ve Ludwig van Beethoven sayesinde olmuştur.

Senfoni genel itibari ile Sonat'a benzemektedir. Ancak senfoni ile sonat arasında ki tek fark, Sonat'ın solo için, Senfoni'nin ise orkestra için yazılıyor olmasıdır. Senfoni bir süre sonra dört bölümlü klasik biçimine kavuşmuştur. Bunun öncüleri de Haydn, Mozart ve Beethoven olmuştur. Giriş bölümü sadece iki tondan oluşmakta, basit tema içermekte ve az sayıda nota çalınmaktadır. Gelişme bölümünde ise tema ayrıntılı olmakta ve dönüşümlü olarak işlenmektedir. Bu bölüm genel olarak Sonat biçiminde yazılmış olmaktadır ve ağır tempolu çalınmaktadır. Üçüncü bölüm ise Klasik Menuet tarzındadır. Son bölüme gelindiğinde ise yine Sonat biçimi görülmekte ancak neşeli ve hızlı tempo içermektedir. Bu yüzden Rondo'ya da benzetilmektedir. Beethoven ise Senfoni'lerinde Menuet yerine, canlı ve neşeli bir ritim içeren Scherzo'yu (Skertso) kullanmıştır.

Kaynak: Keyfi Müzik