Müzik - Nota Gelişmiş Bilgiler

Ders 1

Baştan sona kadar hızlıca okunacak,( anlamadığınız kısımları geçin)
Sonra, tekrar ederek anlaşılır hale getireceksiniz.

Nota ve vuruş öğrenirken, Ritm denilen, seslerin veya vuruşların düzenli aralıklarla, ardarda gelmesinden söz edildiğini hatırlatmamız gerekir.

Saatin tik-takları bunun en güzel örneğidir. Bu ses, saniyede bir vurarak devam eder. Mekanik saatlerde, “tik” sesi vuruşun başında gelirken, “tak” sesi de saniyenin ortasında çıkar. Saniye göstergesi olan saatlerde, pil ile çalışıyorsa bu sesi duymayıp saniye ibresinin iki harekette bu saniyelik süreci geçirdiğini izleyebilirsiniz. (Saat vuruşundaki tik-tak seslerinin avantajını ikinci bölümde göreceğiz)

Bateride ana tempoyu veren unsur ayak pedalı olduğu için, bunu ayak tabanının pedalı yukarıdan aşağıya indirdiği andan tekrar yukarıdaki yerine geldiği zaman dilimi kadar süreçte yaptığını, yani tik sesiyle ayağın tabanının yere vuran hareketini, tak sesiyle de tekrar pedalın yukarı kalktığını düşünecek ve uygulamaya çalışacağız.(klasik anlayışta pedal ile tempo vuruşu, ayak topuğunun yere basılı olarak durduğunu, ayağın ön kısmı tabir ettiğimiz uç kısmıyla taban hareketi yaptığını, bilekten hareket olduğunu varsayıyor ve şimdilik bu tip çalışmayı öneriyoruz). Özetle, saatin tik seslerinde ayakla tempo tutuyoruz.

Genelde, dinlediğimiz müzik parçaları bahsettiğimiz tarzda, tik-tak seslerini andıran tempodadır. Marşlar ve disko ritmi, verilebilecek en basit örneklerdir. Ancak, biz saatin tik-taklarının hızı olan, dakikada 60 vuruşluk olan bir tempodan bahsediyor ve “müzikte hız birimi tempo’dur” diyoruz. (Metronom isimli cihaz, saat gibi, tik-tak vuruşlarıyla bize tempo’ları hız dereceleriyle bildiren alettir)
Zaten yeni başlayan biri olarak çok yavaş hızda çalışmanın gerektiğini hatırlatıyoruz.(dakikada 60 vuruşlu bir tempo “yavaş tempo” kavramına girer)
Şimdi bir saat sesi temposu yardımıyla ayak vuruşumuzu bir – ki – üç – dört - bir – ki – üç – dört diye sayarak tempomuzu tutturmaya çalışalım.
Epeyce bir miktar bir – ki – üç – dört şeklinde kendini tekrarlayan bir döngü kurun. (ayak vuruşlarıyla).

Evet biraz durabilirsiniz.
Şimdi tekrar başlayın, ama mutlaka bir – ki – üç – dört – diye her vuruşta saymaya, saatin düzeninde gitmeye devam edin.

Bu yaptığınız işin Nota’cası aşağıdaki gibidir.

http://img98.imageshack.us/img98/7832/ykynota1go6.jpg

Müzikte sesler nota işaretleriyle gösterilir. Çeşitli müzik programlarında farklılıklar olsa da, bateride sağ ayakla çalınan davul, porte denilen 5 paralel eşit uzunluktaki nota yazmaya yarayan çizgi grubunda, birinci aralığa işaretlenerek gösterilir.(örnekteki notalar kroskes = göbek davulu = bass drum vuruşunu gösterir)

Örnekteki notaların herbiri temel vuruş olan “1/4 = bir dörtlük” nota değerindedir. (“Müzikte temel vuruş değeri bu vuruştur” varsayımıyla hareket edeceğiz.)

Bir ölçü içinde 4 tane dörtlük varsa, yani, “bir vuruş” değerinde 4 adet nota bir grup oluşturularak dikey çizgilerle ayrılıyorsa, 4/4’lük ölçüden bahsetmiş oluruz.(yazıyla “dört dörtlük” dediğimiz şey o parçanın “ritm bilgisi”ni belirten işarettir. Portenin en başına konulan “anahtar” denilen işaretin hemen sağına konulur. Notalar bunun peşinden başlar...)

Örnek notalarımızın herbiri saatin “tik” sesiyle eşdeğerdedir.(tik-tak’la karıştırmayın! TİK-TAK’ları 8’lik nota kavramında, ikinci bölümde konuşacağız)
Biz her saniye itibarıyla ayağımızın tabanını, topuk kısmı sabit kalırken yere vuruyor ve gözlerimizle de notamızı takibediyoruz. (Bu işi binlerce kez yapmanız lazım)
Gerçekten, bateri çalabilmek için tabii bunu notalı-metodlu bir şekilde yapabilmek için eldeki her türlü alıştırma veya ders notlarını bıkmadan usanmadan defalarca, yavaştan başlayarak, alıştıkça hızlanarak çalışmak esastır.
Yeteneği kazanıp belli bir noktaya gelince, daha ileri noktalar için de çalışmak gerekecektir.
Yukarıdaki paragrafta, porteyi dikey kesen çizgilere “ölçü çizgisi” denildiğini belirtmiştik. Dikkat ederseniz her ölçüde dört tane bir vuruş değerinde olan (1/4’lük) nota vardır. Bu notanın ismi neden ¼’lük diye sorarsanız, “tam nota”nın, “birlik” nota olduğunu ve bunun da 4 vuruş değerinde olduğunu, yumurta biçiminde bir işaret olduğunu, 4/4’lük ölçüyü tek başına kapsadığını söyleyebiliriz. Tam nota” görüldüğünde 4 tane ¼’lük tempo vuruşu yapılacak sürede çalınacağı anlaşılır.(varsayımımızdaki tempoya göre 4 saniye sürer).
Baştan ne demiştik: “Her vuruşu saatin tik’lerine göre yapalım”.

BİRAZ MATEMATİK HESAP YAPALIM.
Yukarıda anlattığımız 4’lük notalarla ayak temposu vuruyoruz. Ölçümüz 4/4’lük yazıyor. “1 dakikada kaç ölçü, kaç vuruş yaparız?” diye kendimize sorarsak; 60/4=15 ölçü çalışma yaparız; 1 dakikada da 60 saniye olduğuna göre 60 vuruş yapmış oluruz.
Çok çocukça geldi değil mi? Hayır, öyle düşünmeyin. İşin içine, hiç bilmeyen birilerine nota-vuruş-tempo-hız-değer- v.s. gibi soyut anlatımda bulunursanız ve bunu da yazıyla(mektupla) yapıyorsanız, bu tip esprilerle ortalığı biraz yumuşatmanız gerekir.

Bu dersi yarım saat çalışırsak kaç ölçü çalışmamız gerekir, kaç vuruşluk bir antreman yapmış oluruz?

DERS’imizin 2nci kısmına devam edelim.

Ayak saniyede bir vuruş yaparken, sağ elimizi sağ dizimizin üstüne, kolumuz bacağımızın üst kısmına bitişik durumdayken, elimizi bilekten hareket ettirerek-ayak tempomuzla birlikte-tempoya eşlik ettirelim ve gene bir-ki-üç-dört-bir-ki-üç-dört...diye sayalım.(El için nota yazmadık, sağ ayağın taklidini yapıyoruz.)
Saatin saniyesine göre çalıştığınız için teşekkür ederim. Bu arada kendinize iyilik ettiğinizi bilin.İleride mutlaka bir metronom edinin.

Bu vuruşları yaparken gözünüz mutlaka notadan takipte olacak ve görmüş olduğunuz notayı vuracaksınız. El, ilavesini taklit olarak yapıyoruz ama şu anda “sağ ayak pedal=davul” notasını öğrenmektesiniz.

Aynı varsayımsal el çalışmasını, eksiklik hissedilmesin ve alıştırma olsun diye sol ayak ve sol elle de yapın. Bıkana kadar, yoruluncaya kadar yapın. Tempoyu bozmadan ayak ve el değiştirmeler gibi kendinize eğlence çıkarın.

İyice alıştıktan sonra, hızınızı kendi keyfinizce arttırın.

Söylemeyi unutuyordum, içi kara renkli dörtlük notamızın bir sapı var.
Tam notada ise böyle bir sap yok ve içi boş; dört vuruş değerinde.
Bunun yarısı değerinde olan nota da 2’lik notadır, değeri iki vuruştur. İçi boş yumurta gibi olan işarete bir sap konulunca olur.
Matematik formül şöyledir:

http://img261.imageshack.us/img261/9859/ykynota2fa9.jpg

Dörtlük nota esasını çok uzun bir süre, beynimizin içindeki doğal saatin içinde yerleşene kadar kullanacağız.

Birinci dersin son sözünü söyleyelim:

Sayma örneklerinde bir-ki-üç-dört
bir-ki-üç-dört
bir-ki-üç-dört..... şeklinde örnek vermiştim.

“Sayma kalıpları” ileride çok işimize yarayacağı için dört ölçülük bir grup,
birinci-ikinci-üçüncü ve dördüncü satırları(ölçüleri) anımsatması itibarıyla;

Bir-ki-üç-dört,
İki-iki-üç-dört,
Üç-ki-üç-dört,
Dört-ki-üç-dört ...........

şeklinde sayılmaya alışılacak. Bu sayede 4 ölçülük kalıplar kolayca tekrarlanabilecek.

Ders 2

Dörtlük notanın bir vuruş olduğunu ve saniyeyle çalıştığımız için 1 saniyelik bir zaman süresi kapsadığını önceki derste öğrenmiştik.
Dörtlük “Sus” da, notada öğrendiğimiz kadar süreyle vuruş yapılmayacağını – susulacağını – anlatır. (bu susmaya ve kavrama “es” deriz).

Basit bir örnek verirsek, Mehter Marşı temposundan söz edebiliriz.(sadece bilinen bir melodi olduğunu düşündüğüm için.)
Şöyle bir hafızanızı yoklarsanız, Ceddin deden, neslin baban....nay nay nanay .....diye giden marşlarımızdan.... melodisi ve ritmi aklınıza gelecektir. Bunu, öğrenmiş olduğumuz davul pedalında uygularsak, üç tane “dörtlük vuruş ve peşindeki dördüncü vuruşun “sus” olduğunu göreceksiniz.

Demek ki 1-2-3-4 diye sayarken, sağ ayağınız pedala 1-2-3.ncü vuruşları eşzamanlı tempomuza göre yapıyor, 4.ncü vuruş “es” (sus) olduğu için vuruş yapılmıyor.(ama sayılıyor)
Şimdi bunu elle yapıp, ayağımızla tempo sayışı yaparsak, ayakla 1-2-3-4 sayalım ve bununla birlikte tempo vuralım. Elimizle de 1-2-3’ü ayakla paralel vuralım; 4.ncü vuruş es olduğu için elle olan vuruşu yapmayalım “es” geçelim.

Bunu notalı hale getirelim:
Trampet notasını portede 3.ncü aralıkta gösterdiğimiz için sağ elinizi dizinizin üstünde, sanki trampet kullanıyormuş varsayımıyla hareket edip yazacağız. Böylece bateri çalmada iki uzvun nota cinsinden nasıl görüldüğü hakkında bir fikriniz olacak. (Bu arada 4’lük nota ve 4’lük sus kavramını da anlamış olacağız)

http://img525.imageshack.us/img525/3...2resim1wj7.jpg

İki uzvunuzu, yani el ile ayağınızı bir arada yukarıdaki notaları çalar hale getirebildiniz mi? İnsan refleksi, sağ el için yazmış olduğumuz üstteki trampet vuruşlarını yaparken, daha doğrusu oğrenmeye başlarken, farkında olmadan ayağını da 1-2-3-4 yapmak yerine, 1-2-3-es gibi yapmaya eğilimli olabilir. Eğer bu hataya düşmeyip, ayak 1-2-3-4 giderken elinizle de 1-2-3-es yapabiliyorsanız ‘sizde iş var!’ demektir.
Şimdi bir de tam tersini deneyin; sağ el 1-2-3-4 .... giderken, ayak temposunu melodi haline getirelim, yani 1-2-3-es şeklinde yapalım.
Bu, nota olarak aşağıdaki 3 numaralı alıştırmada yazılmıştır. Bunu da, ilk seferda başarıyorsanız bravo. Refleksiniz iyi demektir.
Bateri çalabilmede bu el ve ayak vuruşlarını ayırma çok önemlidir.

http://img501.imageshack.us/img501/2...2resim2kt4.jpg

Davul notasında zil vuruşları beşinci çizgiden sonraki(üstte) gelen boşluğa x işareti gibi olan bir simge nota ile yazılır. Yani, geleneksel notadaki yumurta gibi olan işaretten farklıdır.
Bazı metod yazarları, standart, yazılması gereken işlemleri nota çok kalabalık olmasın diye dipnot olarak yazarlar ve önem verilmesi gereken notaları yazarlar. Mesela ayak ve trampet üzerinde çalışılacakların notasını yazıp, dipnotta, “sağ el swing gidecek..... sol ayak 2 ve 4’leri vurup sayacak.....gibi.
Biz şimdi zil, trampet ve davul pedalıyla ilgili basit bir örneğe gitmeden önce “birlik” tam nota, “ikilik” yarım nota gibi, yukarıda sözünü ettiğimiz, fakat örneklemesini yapmadığımız hususları görüp öyle geçelim istiyorum.

ŞİMDİLİK, BAGET OLMADAN EL VE AYAKLA ÇALIŞIYORUZ... BİLGİSİ OLAN VE BATERİYE ALIŞIK, SOPA TUTMAYI BİLENLER İSTEDİĞİ GİBİ ÇALIŞABİLİR. BAGET TUTUŞ VE ALIŞTIRMALARINI, GÜRÜLTÜSÜZ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİNİ DAHA SONRAKİ BÖLÜMLERDE ANLATACAĞIZ.


Yukarıdaki son alıştırmamızdaki, sağ elin dörtlük vuruşlu, 4 ölçülük notamızı hatırlıyorsunuz umarım.

http://img301.imageshack.us/img301/7...2resim3vz0.jpg

Saniyede 1 vuruşlu, dört-dörtlük ölçüde, dört ölçülük bu alıştırmamızın bir ölçüsünü ayırıp aşağıya yeni bir örnek hazırlıyorum.

http://img152.imageshack.us/img152/4...2resim4ng5.jpg

Portede ilk boşlukta yer alan pedal satırında gördüğünüz birlik nota, elimizle 1-2-3-4 temposunu vururken, ilk el vuruşumuzla birlikte, sağ ayağımızla vuracağımız ve 4 vuruşu da içeren uzunlukta olan nota değeridir.
Yani, ayağımızla vurduğumuz bu tempo, 4 tane el vuruş süresi kadar süre alacaktır ve siz yene sesli olarak “bir-ki-üç-dört” sayacaksınız, işte bu kadar basit!...
Şimdi bu çalışmayı birlik notayı çok iyi kavrayana kadar 1-2-3-4 diye sayarak defalarca yapınız ve öğrenince hızlanınız.
İyice anlaşılır hale gelince diğer el ve ayağınızla da çalışmanızı sürdürün.

Bu noktada yeni bir kavramı, “Aksan” kavramını da öğrenelim.

http://img151.imageshack.us/img151/4...2resim5yw0.jpg

Aksan, “vurgu” anlamına gelen, üzerinde görüldüğü notayı biraz daha kuvvetlice vurulacağını gösteren bir işarettir. Örnekte, yan yatmış “v” veya matematikteki “büyüktür” işareti (greater than) aksan işaretidir.

Hadi bakalım, hem “birlik” ayak vuruşunu hem de 1.nci vuruşumuz olan el hareketimizi, biraz daha kuvvetlice vurup diğer 2-3-4’ncü vuruşlarımızı normal kuvvetle vurarak dersimizi öğrenelim. Kızılderili dansı ritmini andıran bu vuruşları, notaya bakarak tekrar-tekrar yapalım.

Sırası gelmişken, nota yazımında, ölçü çizgilerinin sonunda biraz daha kalınca hatlı olan bir çizgi ilavesi yani “çift çizgi” bitiş çizgisi ismini alır.
Bitiş çizgisinden önce konulan iki nokta üstüste işareti de o notaların başa dönülüp tekrar çalınacağını gösterir.(Daha ileride öğrenilecek çok şey var)

Bu kavramın anlaşıldığı ümidiyle, 2’lik nota nedir, bunu örnekle öğrenelim.

İkilik nota, içi boş olan yumurta işaretinin saplısıdır.

Sağ elimiz 1-2-3-4 temposunu (yavaş hızda) vururken, 1.nci vuruşta ayakla yapılan vuruş süresini 1-2’yi geçip 3.ncü vuruşa gelince tekrar ayakla vurulup 3-4.ncü vuruş süresince devam ettirilirse “ikilik” iki vuruşla ölçümüzü tamamlamış oluruz.

http://img142.imageshack.us/img142/7...2resim6ik8.jpg

Çalışmamızı bir adım daha ilerletelim: Ayak vuruşlarının olduğu 1.nci ve 3.ncü vuruşlara “Aksanlı” vuralım; biraz daha kuvvetlice vuruş yapalım. Diğer vuruşlar normal kuvvette olsun, bakalım nasıl bir ses dizisi elde edeceğiz?

http://img375.imageshack.us/img375/9...2resim7zg9.jpg

Birlik ve ikilik notalardan bahsedip, dörtlük notanın bizim her bir vuruşumuza eşdeğer olan tempomuzu oluşturduğunu söyledik durduk. Peki bunun küçükleri neler diye soracak olursak, 1/8’lik yani sekizlik notadan bahsetmemiz gerekir.

Hani başta saatin “tik”leriyle çalışıyoruz, “tik-tak”la karıştırmayın diye uyarmıştık ya...... İşte şimdi bu noktaya geldik.
Saatin tik-tak’ları, bizim bir saniye süren dörtlük nota vuruş değerinin yarı yarıya bölünmesini sağlar: Biz, standartımız olan vuruş tempomuzda yani dörtlük notada bir vuruş yaparken, sekizlik notalarla iki adet vuruş yapabiliriz. Bunların değeri de yarımşar saniye sürer.

Aşağıdaki örneğimizde dörtlük notayı ikiye bölünce görüntünün ne olduğunu, sekizlik notanın nasıl yazıldığını gösteriyoruz. Dikkat edilirse sap burada da değişime uğruyor ve değeri değiştiriyor. Saptaki bir adet çengel, eğer nota sayısı artıyorsa, kolaylık olsun diye iki veya daha fazla notayı birbirine bağlayan uzun çengel haline getirilebiliyor.
Nota değeri açısından bakarsak, dörtlük notalarla ayağımızın tempoyu vurup kalkarken yaptığı “iniş-kalkış” hareketi bize sekizlik değeri çok basit anlamda saatin “tik-tak” ları gibi anlatıyor.

http://img185.imageshack.us/img185/9...2resim8xw5.jpg

Ayakla vurduğumuz tempoda, ayak , aşağıdaki vuruş noktasına ulaşıp, “pam” sesini çıkarırken (yani saatteki “tik” sesi), hareketin yönü aşağı inen ok görünümündedir(vuruş yönü). Bu, bir vuruşluk sürecin yarısı olan, ayağın iniş süresinde el ile yapılan vuruş, ayağın yukarı çıkan oktaki gibi kalkış aşamasında elle bir kez daha vurulacaktır. Bu ikinci vuruş saatin “tak” sesine karşılık gelen ikinci vuruştur. (Ayağın iniş kalkışı: 1 vuruşluk süredeki hareketi ↓↑ bu sürede elin hareketi iki vuruş, biri ayağın inişinde, diğeri kalkışında: ↓↓ )
Ayak pam-pam-pam-pam diye giderken, (tik-tik-tik-tik gibi saniye başı vuruşu yaparken) elinizle vuruşu yapıp, ayağın kalkış yaptığı, yani pedalın üst (maximum) noktaya çıktığı zaman da elinizle vuruyorsunuz.
Müziğe eğilimli biri olduğunuz için sanırım soyut anlatılan bu kavramı anladınız.

Eğer 8.nci sayfadaki 2’lik notalarla yapılan çalışmayı iyice öğrenip geçmişseniz, oradaki 2’lik vuruşu dörtlük, dörtlük trampet vuruşlarını da sekizlik vuruşlar gibi düşünürseniz (simüle ederseniz) bahsettiğimiz sekizlik vuruşları kolayca yapabilirsiniz.

Aşağıdaki örnekteki sekizlik notaların (zillerin) alttaki dörtlük notalarla bağlantılı portede yazılış biçimi, vuruluş yerleri itibarıyla aynı düşey noktalarda, sanki aşağı doğru bir izdüşüm yapıyormuş gibi durur. Bu duruş şeklini önceden yazdığımız nota örneklerimizde de farketmiş olmalısınız.
Bu anlamda öreğimizi geliştirelim....
Biraz önce, zil notasından bahsetmiş ve yazılma işaretinin “x” gibi olduğunu söylemiştik. Sırası gelmişken hem zili hem de sekizlik notayı zevkli hale getirelim ve çok basit bir örnek görelim ve bir ritm öğrenelim.

Dikkat edilirse sağ ayağın üzerinde, 2.nci ve 4.ncü vuruşlara denk düşen sol el trampet vuruşlar, en üstte de sağ elle vurulan zil notaları(8’lik) var ve her ayak vuruşuna iki adet sekizlik vurmaktadır.

http://img152.imageshack.us/img152/3...2resim9ep0.jpg

Bu son yazdığımız ritm örneği, ilk öğrenenler için, öğretmen olmadan, hemen öğrenilebilecek kadar kolay bir şey değildir. Yapamadıysanız üzülmeyin. Bunun da çözümünü bulacağız.
Ama anlaşılıyor ki önceden görmüş olduğumuz dersleri yeterince etüd etmemişsiniz. Eğer “bunlar basit !” , “bir-iki kere yaptım oldu!” derseniz, ileride çok çalışacaksınız !!!! demektir.

Not: Dört-dörtlük ölçüde yapılmakta zorlanılan her şeyi, ¼’lük kısımlara ayırıp analizini yapın, tek kareler halinde çalışın. İyicene anlayıp ezber noktasına geldiğiniz zaman bütünü üzerinde çalışın. Ve bütünü pratik hale getirin, Etüdleri yüzlerce kez bilinçli olarak, aşama aşama çalışıp başardığınızı kendiniz hissetmeniz lazım.

"Yavuz Küçükyıldırım" dan ALINTIDIR

Ders 3

Dikkat ederseniz, nota ve vuruşların neler olduğunu basit anlamda anlatıyor ve örnekler yazıyoruz. Bu anlatılanlar, herhangi bir öğretmenin beraberliğinde olduğu zaman, örnekleri öğreticinin göstermesi ve talebenin yaptıklarını onaylayıp yanlışlarını düzeltmesi ile kolayca ilerleme kaydedilebilirdi. Tabii bu söylediğim hiç bilmeyenler için.
Bu durumu nasıl çözeriz? (Tabii ki çalışmayla)

Anlattığımız her konu verdiğimiz her örnek, saniye ile vuruşlar, dersler doğrultusunda ve çok dikkatlice uygulanırsa –tekrar tekrar yapılırsa- öğrenilmemesi için hiç bir sebep yoktur. Ancak, verilen örnekleri saniyelik vuruşlarla- hatta daha da yavaş fakat eşit zaman aralıklarıyla – yaparak, ne olduğunu kavramanız, öğrenmeniz ve giderek hızlandırmanız lazımdır. Bu sayede ellerinizi, ayaklarınızı ve beyninizdeki saat oluşumunu geliştirebilirsiniz.

Ben, şahsen yürürken bile 4’lük, 8’lik ve 16’lık vuruşları adımlarımdaki tempoyu kullanıp bölerek, saymamın, reflekslerimin daha da gelişmesini sağlamaya, yaptıklarımın tam terslerini yaparak kendimi geliştirmeye çalışıyorum.

Gelelim dersimize,

Dörtlük notanın temel vuruş olduğunu vurguladık; oğrendik. Saatin “tik”lerinin her vuruşu, saniyede bir bu bahsettiğimiz tempo vuruşunu sağlıyordu.

Sekizlik notanın da bu vuruşun yarı süresi değerinde olduğu, iki adedinin bir dörtlük zamana sığdığını, çengelli nota ile belirtildiğini, ve nihayet saatin “tik-tak”-“tik-tak” gibi giden seslerine eşdeğer gittiğini anlatmıştık.

Ayakla tempo vuruşunda, ayağın inişinde ve kalkışında vurulan vuruşlar, sekizlik vuruşlardır.
Şimdi, önemi nedeniyle, 8’lik notaların ne olduğuna daha fazla yer verelim ve aksanlı vuruşlar yardımıyla bilgilerimizi pekiştirelim. Ayrıca, sırasıyla 2/4’ lük, ¾’lük basit usüllerle ölçü ve ritm’ler inceleyelim.

Aşağıdaki örneğimizde, ayak tempomuz 4/4’lük ölçüde, “dörtlük” = bir vuruş (saniyede bir vuruş sürecimizle) devam ederken, öğrenmekte olduğumuz 8’lik notaları, ayağımızın hem inişinde hem de kalkışında vurarak elde edeceğiz ve pratik yapacağız. Alıştıkça dengenizi bozmadan hızınızı arttırtın.

Daha sonra 16’lık notaları da öğrenince, ortalama bir davulcu değerinin üstüne çıkmamanız için hiç bir neden yoktur.
ÇALIŞMA 1)

http://img294.imageshack.us/img294/8...3resim1zc0.jpg

Bu gördüğünüz örnek, evire çevire 1001 şekile nasıl girecek, size neler-neler öğretecek, şimdi hayal bile edemezsiniz..... İlerleyen derslerimizde göreceksiniz. Bu günlerinizi anımsayıp kendinize güleceksiniz. Tabi bir şartla; Düzgün çalışmak.

Özel not: “8’lik ve 16’lık nota kavramını zaten biliyorum” diyenler bana mail atarak bilgi versinler, özel çalışmalara yönelik alıştırmalar gönderilmesini istesinler.

Çalışma – 1 Trampet için yazılan 8’lik notaların öğrenilmesinde, göresellik anlatımıyla daha kolay anlaşılsın diye birinci aralıktaki ayak pedalı vururuşları da yazılmıştır. Bu örnekteki maksat R (Right=Sağ) işaretiyle gösterilen “sağ el ile vuruş yapılacağının gösterilmesidir.
Bu işaretler R, L (Left= Sol) daha sonraki alıştırmalarımızda, trampet nota çalışmalarımızda devamlı gösterilecektir. Çalışmanın şekline göre, portenin üst tarafında veya alt tarafında yer alacaktır.(El çalışmalarında üst tarafta, aksanlı-nüanslı çalışmalarda altta gösterilir.)
Ayak çalışmalarında buna gerek kalmayacaktır. (Twin pedal şimdilik sözkonusu olmadığı için) Çünkü biz, şimdilik, geleneksel-klasik tarz, yani sağ ayakta bass drum, solda Hi-hat olan davul takımı üzerine çalışma yapmaktayız. (Aslında henüz ayağımız yerde, ellerimiz de dizimizde)

Ders aralarında baget tutuş şekilleri, davul kuruluşu, davulda oturuş, pedlerle çalışma ve pedlerin en ucuz yollu kendimiz tarafından imal edilişini de öğreneceğiz.

Örneğimizin detaylarına geçmeden önce, dörtlük-sekizlik ve onaltılık notalarla oluşturulmuş ve hemen herkesin doğallıkla öğrendiği tekerlemeler yardımıyla vuruşlarının trampet üzerinde nasıl olduğunu gösteren ve sizlere uzaktan bilgi vermekte işimize çok yarayacak örnekleri yazıyorum.
Siz sağ elinizle ve dizleriniz üzerinde, nota değerlerini iyice kavramak için bu örnekler yardımıyla çok çalışın.
4’lük ve 8’lik notalar için:
Ya-ya-ya Şa-şa-şa Bi-zim-ta-kım – çok-ya şa, hemen hepinizin ve özellikle Fenerbahçe’lilerin bildiği tekerlemedir. Şimdi önce sağ elle ve yavaşça , notalara vuruş olarak bakalım ve tempoyu tutturmaya çalışalım.

http://img75.imageshack.us/img75/426...3resim2gr9.jpg

Burada ayakla olan tempoyu yazmadık. 1-2-3-4’lerle gösterdik. Alışkanlık yaratıldığını düşündüğümüz noktaya gelince (öğrenildiğini hissedince) bunları da yazmadan devam edeceğız.


Şimdi sizin için yepyeni bir kavram olan 16’lık notalarla işlenmiş bir tekerleme yardımıyla 16’lık değerleri anlatmaya çalışan bir örnek yazalım. Bu örneğin ikinci versiyonunda 8’lik suslarla süslemesini de hemen peşinden yazacağım.

8’lik ve 16’lıklarla çalışma örneği:

16’lık ve 8’lik notaların değerini anlamak içindir. Nota değerlerini anlamak için çok çalışın.

http://img222.imageshack.us/img222/6...3resim3zf2.jpg

Anlaşılması için noktalamayla ve altta da temponun ayak vuruşlarına 1-2-3-4 ile
Yardımcı bilgiler koyduk.

Yukarıda bahsettiğim 8’lik sus’larla yazılmış versiyonu da okunur hale getirmeye çalışacağım.

http://img375.imageshack.us/img375/6...3resim4oa6.jpg

“Nasıl?”, Anlaşılıyor mu?

BU ÖRNEK NOTA DEĞERLERİNİ ÇOK YAVAŞTAN BAŞLAYIP KAVRADIKÇA HIZLANDIRABİLİRSİNİZ. (Sözlerini melodiyi hatırlamanız için yazıyoruz; solfej yani seslerine uygun notalarla değil , tempo ve vuruşlar anlaşılsın diyedir. Siz, çalışmalarınızın bu kısmında bu melodiyi vuruş olarak Pam-pa-pa-pam.(es) .Pam-pa-pa-pam..(es) Pam-pam pam-pam pa.pa.pa.pa. pam (es) şeklinde seslendirirseniz daha iyi olur.

Sanırım bir adım daha ileri gittik.....


İzcilerin trampet ve borozan ile çaldığı ve özellikle bizim gençliğimizde yoğunlukla baterist yetiştiren aşağıdaki melodiyi, sizler bilmiyorsanız, babalarınıza veya annelerinize sorun Onlar da bilmiyorlarsa dedeleriniz mutlaka bilirler ve size hemen melodiyi hatırlatacaklardır.

Tekerlemesi şöyle:

Beş para ver, on para ver, on para yoksa yüz para ver!

Hazır YTL ve YKR hesabına geçtiğimiz şu günlerde, bu eski tekerleme nota öğrenmemize yarar, umarım.

Bu tekerlemeyi 2/4’lük tempoya göre uyarlıyorum. 2/4’lük tempo ölçüsü, bir ölçüde 2 adet dörtlük nota olduğunu gösterir. Marşlarda çoklukla kullanılır.

http://img211.imageshack.us/img211/4...3resim5op5.jpg

ŞİMDİ SINAV VAR!.....

Yukarıda bir hatalı nota yazımı var. Bir yerde, sözlerle uyuşmayan nota değerini yanlışlıkla hatalı yazmışım.(Daha doğrusu dizgileri yaptırdığım küçük oğlum Can’a yanlış yazdırmışım-bu arada Can Küçükyıldırım’a teşekkür borçluyuz, bize bütün notaları yazıp baskıya hazır etti.) Şimdi sizi sınava sokuyorum. Hata nerede? Bulup bana mail ile bildirenlere iyi not vereceğim....
Bilemeyenler de sonraki derslerde hatanın nerede olduğunu öğrenirler.
(hata çok açık bir şekilde görünüyor haaaa)

Haydi, bir de sizin rahatlıkla bilebileceğiniz bir şey yazalım..

Let’s Go isimli nakaratın melodisi şöyle vurulur.

http://img204.imageshack.us/img204/4...3resim6jm9.jpg

Derslerimizin başından bu yana hep 4/4’lük ritm ölçüsü ve nihayet 2/4’lük marş ritm ölçüsü kullanmıştık.

Şimdi aşağıda ¾’lük ölçünün ne olduğunu gösteriyor ve inceliyoruz.

“Üç-dört”lük ölçü ismindeki gibi bir ölçü içinde üç tane dörtlük nota değeri bulunduran ölçüye denir. İçindeki notalar ikiye bölünebilen nota değerinde olduğu için, 2/4’lük ve 4/4’lük ölçüler gibi basit ölçü usulleri grubundandır. Birleşik ölçü ve aksak ölçülerden daha ileride bahsedeceğiz; şimdilik sadece varlıklarını bilin, yeter.
Üç dörtlük tempo genelde Vals diye bilinir. Notalarının durumu aşağıdaki bibidir.

http://img511.imageshack.us/img511/4...3resim7vn0.jpg

Sayma şekli 1-2-3 diye gider. Her dörtlük eşit vurularak gidildiği için değişik bir ritm verir. Örneğimizde, ölçü başlarında zil ve davulu aynı anda vurup ikinci ve üçüncüde trampeti kullanıyoruz. Temel görünüm budur.

Benzer şekilde, fakat sekizlik notalarla, bir ölçüde iki tane vals temposu varmış gibi düşünebileceğimiz 6/8’lik tempoda ritmin ismi slow-rock olur ve daha sonra göreceğimiz 12/8’lik ölçü(bir ölçüde 12 tane sekizlik nota içeren ritmdir) ile benzerlik kazanır.
Burada, noktalı nota değerlerinin varlığından söz etmemiz gerekmektedir. Örnekte görülen sağ elle zil vuruşlarının temel ritmini ayakla davulda vurmak istersek bir dörtlük notadan fazlaca bir değer istediğini matematiksel olarak görmemiz lazım. Bakalım;

http://img294.imageshack.us/img294/2...3resim8ck8.jpg

İki tane sekizlik notanın, bir dörtlük nota olduğunu daha önce öğrenmiştik.

Dikkat edilirse 6/8’lik örneği yazdığımız alıştırmada üçer tane sekizlik nota, bir çengel ile birbirine bağlanmış vaziyette. Bunların iki tanesi bir dörtlük oluşturduğuna göre üçüncü sekizliği nasıl izah edilir duruma getirebiliriz? Bunu bir dörtlük notanın yanına ilaveten bir de sekizlik nota yazıp bağ çizgisiyle birbirine bağlarsak notanın değeri uzatılarak çalınacağı için bir çözüm yolu olabilir. (Bu sayede müzikte “bağ” denilen işlevi öğrenmiş oluyoruz.). Aynı maksattan hareketle, “bir notanın sağ tarafına konulan nokta, o notayı değerinin yarısı kadar daha uzun çalmayı gerektiren bir değer artmasına sebep olur” dersek aynı çözümü bulmuş oluruz. Daha doğrusu müzikçiler böyle bir kaide geliştirmişler, biz de kullanıyoruz.

Yukarı paragrafta bahsetmiş olduğumuz notada bağ ve noktalı notaların, önüne geldiği notayı değerinin yarısı kadar uzatır kavramlarını daha ileride örnekleriyle görüp inceleyaceğiz.

6/8’lik alıştırmamızın altına koyduğumuz bir çizgi ile üçüncü sekizliğin altına koyduğumuz nokta, müzik açısından bir anlatım değildir: Sadece çizgi ile bir dörtlük notayı, nokta ile de sekizlik notayı tariflesin diye koyduk onları.
Esas örneklerde (ileride) noktalı ve bağlı notaları görünce hatırlatma yapsın dedik!
6/8’lik tempoya, Eurovisiona katılan ilk parçamız “Seninle Bir Dakika”nın ritmi olarak bakarsanız size pratik bir fikir verercektir.


ONALTILIK NOTALAR.

Nasıl birdörtlük notaların yarı değeri bizi sekizlik notalara ulaştırdıysa, bunların da yarı değeri bizi onaltılık notalara ulaştırır. Ayağımızın yere bir vuruşu (bir saniyelik süre= metronomda 60 değeri) bir dörtlük notayı, yani bizim temel tempo vuruşumuzu temsil ediyordu.
Sonra, ayağımızın iniş-kalkışını saniyenin tik-tak”ları durumunda tarif ederek sekizlik notayı bulmuştuk.

İşte aynı mantık silsilesinden hareketle, ayağımızın sadece iniş sürecinde iki, kalkış sürecinde de iki vuruş yaparsak, bır dörtlük tempo vuruşunda dört adet onaltılık vuruşu yapmış oluruz. Basit olarak bir bütünü 4’e bölme işleminden farklı birşey değil..
Şimdi ellerinizi dizinize koyun ve önce sağ elle, alıştıktan sonra sol elle deneyin.

Sol elle biraz güçlük çekersiniz ama tempoyu yavaşlatıp hızlandırmak sizin elinizde. Önce çok yavaş tempoda başlayın sonra hızlanırsınız.
Hocam bu zor diyenler çıkacaktır. Hemen Kızılderili temposu dediğimiz alıştırmayı hatılayıp el ve ayak similasyonuyla bir dörtlük notaları onaltılık yorumlamayla işin üstesinden gelmeye bakın. Yani bu onaltılık çalışmayı elleri dörtlük (=bir vuruş), ayakları da birlik(=dört vuruş) benzerliğiyle önceki derslerinizde öğrenmiş olduğunuz vuruşların hızlandırılmış şekli gibi yapmaya çalışın. Her ayak vuruşunda, Pa-pa-pa-pa, Pa-pa-pa-pa, Pa-pa-pa-pa, Pa-pa-pa-pa sesleri gelecek şekilde düşünün.

Bazı parçalarda geçiş atakları vardır, trampetten başlayıp alto tomtomlar ve bas tomtoma geçerek yapılan geçiş ve süslemeler. İşte bu notaları öğrenerek ilerideki bu atakların nasıl yapıldığının temelini atmış oluyorsunuz.

http://img99.imageshack.us/img99/800...3resim9hm0.jpg

Şöyle bir geriye dönüp baktığımızda, birlik notadan başlayarak onaltılık nota dahil öğrenmiş olduğumuz nota değerlerini yanyana dizersek ve bunların vuruşlarını yavaş bir tempoyla hiç ara vermeden yaparsak, kıyaslamalı olarak bunları başka talebelerinize de öğretmeye başlayabilir ve kendiniz de hocalık yapmış olursunuz.

http://img353.imageshack.us/img353/5...resim10kb2.jpg

Benzer olarak, arada bahsetmiş olduğumuz sus işaretlerini de alttaki portede gösteriyoruz. Hem hatırlamış olalım hem de ileride kullanacağımız zaman yabancılık çekmeyelim.

http://img211.imageshack.us/img211/4...resim11gi4.jpg

"Yavuz Küçükyıldırım" dan ALINTIDIR

Ders 4

Aşağıda yazmış olduğumuz sekizlik notalarla çeşitli el çalışmaları yapalım, bunların yapılış şekillerini anlatalım ve artık davul çalmak için gerekli olan sopalarımızı elimize alalım.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim1.jpg

Görmüş olduğunuz R ve L harflerinin sağ el sol el olduğunu öğrenmiştik.
Bundan böyle, çalışılmasını istediğim metodlu nota öğreniminde, temel olarak benim yazdığım el vuruşlarını kullanıp bu alıştırmaları en az 20-25 kere yapmak mecburiyetiniz vardır. Hatta, bu alıştırmaları, yapıp ileri seviyelere geçtiğiniz zamanlarda da tekrar geriye dönerek, aynı çalışmaları zaman zaman yapmanızda yarar vardır. Bu söylediklerimi unutmayın.
Ben sekizlik ve onaltılıklarda hem eller hem ayaklar için sizlere, kuvvet-hız-esneklik-ve stilinizi yaratacağınız hemen her türlü kombinasyonu vermeye çalışacağım. Hepsini yazacağım demiyorum, çünkü benim yazdığım metodlu çalışma notları sadece başlangıç seviyede olacak. Bunun çok ilerisinde yer alan hocaların kitap ve dersleriyle, kendinizi çok daha ileri seviyelere taşıyacak ve sözkonusu değerli hocalardan yararlanacaksınız.


Geçen derste yanlış yazdığımız vuruşların doğrusu(en doğrusu değil) aşağıda incelemenize sunulmuştur. Bakın ve aradaki farkı bulun.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim2.jpg



Sekizlik alıştırmalardan bir kaç örnek:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim3.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim4.jpg

Geçen dersimizin sonunda sekizliklerle single-double vuruşlar yazmıştık. Şimdi onları biraz geliştirelim.
Kolayca anlayacağınız gibi, aksanları üstte gösterince vuruşlarda ellerin yerleri alt satırda gösteriliyor. Aksanlı notalarda vuruş kuvvetini biraz daha fazla yapıyordunuz.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim5.jpg

Buradaki çalışma, sizi 16’lık notalara hazırlamaya yönelik tekli vuruşları olan bir çalışmadır. Aksan vuruşu hep sağ elde ve 4 adet sekizlik vuruşta bir tekrar ediyor.
Bunu her bir dörtlükte yaptığımız zaman 16’lık nota kavramıyla daha içiçe gelmiş olacaksınız. Örnekte, ayak vuruşlarının ne olduğunu yazmadık. Artık nota bilgimiz bunu görmeden de iki tane sekizlikte, ayak temposunun bir dörtlük olarak gideceğini bize kazandırdı.
Ama burada, bir başka beceri kazanmak için aynı çalışmayı tekrarlayalım; bir farkla:


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim6.jpg

bu çalışmada, davul olmadan, ayaklar yerde, eller diz üstünde çalışıyoruz düşüncesiyle, ayakların kendine özgü notasını yazmadık. Aslında ayak çalışmalarımızda, sol ayağı Hi-Hat’te gösteren nota biraz daha farklıdır, onu da yakında göstereceğiz.


Dördüncü derse ek olarak, bagetin tutuluşu konusunu inceleyeceğiz.






Baget tutuş şekilleri:

SAĞ EL: Birkaç sayfa sonra fotoğraflarla desteklenmiş görünümlerimiz olacak. Ders notlarımın orjinali ellrimle çizilmiş eskizler olduğu için buradan anlatıyorum. Sağ elinizin iç (aya) kısmını gökyüzüne doğru, el vurmaca oyununda tuttuğunuz gibi açık şekilde tutun.(şekil 1)



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim7.jpg


Bagetin tam orta, denge ağırlık noktasından, parmaklarınızın ikinci boğum çizgisinin üzerine, elinizin doğrultusuna 90 derece açı yapacak şekilde koyun. Dengeli bir biçimde koyduğunuz baget düşmeden duracaktır. Baş parmak hariç, diğer 4 parmağınızın birinci boğumlarını gökyüzüne dik gelecek şekilde yukarı doğru kaldırın.
Baget, bu durumda, elinizin ikinci boğumuyla üçüncü boğumu arasında, üçüncü boğumu üzerine kayacak şekilde duracaktır.
Baş parmağınızın ucunu, işaret parmağınızın ikinci boğumunda kalan sopayı tutacak ve sopanın tutuluş noktasını sağlama alacak sıkılıkta tutarken, sol elinizle, bagetin arka kısmından, yaklaşık 10-12 cm açıkta kalacak şekilde itiniz. Bunu yaparken işaret parmağı 2nci boğumu ve başparmak ucuyla tuttuğunuz bageti düşürmemek derecesinde sıkıca tutmaktasınız.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim8.jpg


Bu tutma işlemini yaparken, doğal olarak, baget 90 derecelik olan duruş açısını daraltacak ve avuç içinde çapraz duran bir şekil almış olacaktır.
Başparmakla işaret parmağı arasında sıkı tutma pozisyonu yaptığınızda, orta-yüzük ve küçük parmaklarınızın uçları bagetle teğet yapacak şekilde soldan içe doğru yatık vaziyet alacaktır. Bu, doğru baget tutuşuna yakınlaştığınızı anlatır. Zamanla, vuruş yapa-yapa doğallık kazanırsınız.
Teğet duran orta-yüzük ve küçük parmağınızın hareketi sopayı hem iter hem de stop kabiliyeti kazandırır. Benzer şekilde, başparmağınızın ikinci boğumundan sonra gelen şişik, but gibi olan kısmı da bagetin hareket ettirildiğinde stop kabiliyeti kazandırır.
Aşağıdaki şekilde bu anlatılmaya çalışılmıştır.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim9.jpg


Bilekten çalışan hareketle sopayı esas harekete geçiren ve aksanlı vuruşları da yaptıran, orta ve yüzük parmağının kuvvetidir.Küçük parmak da onlara destek verir.
Bazı bateristler, parmak ucu yerine bu parmakların boğum noktalarından temasla, yani parmak içleriyle kuvvet vererek bu hareketi sağlarlar.
Aynı zamanda, bazı vuruşlarda, alışıldıkça(veya tam acemiyken) bilekten değil de ön kol vasıtasıyla yapılan vuruşlar da görülmektedir.(bazen gerekmektedir)

SOL EL için de aynı taktik kullanılır.Fakat geleneksel baget tutuşu sol el için bu tutuştan çok farklıdır ve öğrenilmesi, stil-kalite farkı yaratır.

SOL elde başparmak ile işaret parmağının birleştiği yerde tutulan baget, yüzük parmağının orta parmağa bakışan arasından ve baget yüzük parmağının 1nci boğumunun tırnak dibi tarafına değen şekilde yerleştirilir.
Ağırlıklı olarak, orta parmak ve biraz da işaret parmağı , bagetin 90 derecelik tutuşunu dengeleyen bir parmak ucu teması ile görevlidir.
Bageti tutma ve hareketlendirme tamamiyle baş ve işaret parmağının birleştiği noktadaki sıkıştırma kuvvetine bağlıdır. Yüzük parmağının tırnak tarafındaki yan yüzey stop noktası işlevini görür. Hatta hiç değdirilmeden çalınabildiği durumlar da mevcuttur.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim10.jpg

Baget tutuşunun önemi kadar, bageti bilekten kullanmak ve bir el inerken diğer elin kalkması gibi karşılıklı esnek çalışması hem estetik hem de dengeli kuvvet harcama ile birlikte güzel çalma açısından çok önemlidir. Eğer varsa, öğretmeninizin size yaptığı uyarıları çok dikkatli uygulayın.
Kitabımızın ilerleyen bölümlerinde göstereceğimiz alıştırmalarda, bu konularda uyarılar yapılacaktır.
Ayrıca imkanlarımızı geliştirdiğimiz zaman, görüntülü ve sesli örneklerle takviye yapılacaktır.

Yukarıda anlattığımız ve çizdiğimiz konuları aşağıdaki fotoğraflarla takviye ediyoruz.








http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim11.jpg




http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim12.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim13.jpg







http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim14.jpg






http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim15.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim16.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim17.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders4resim18.jpg

Sanıyorum baget tutuşuyla ilgili uzaktan ders için yeterli kaynak yarattık.
Teknik imkanlarımı arttırarak bunları ve bagetle çalışmaları hareketli ve sesli görüntülerle verme imkanımız olacak

Yaklaşık olarak nota ve değerleriyle ilgili epeyce yol katettik. Eksik kalan kısımları ders aralarında ilave ederek öğrenilmesi ve pekiştirilmesi için çalışmalar devam edecek.

Hepinizin verilen örneklerle, gerekli çabayı göstermeniz gerekiyor.

Kolay gelsin,

Ders 5

Baget tutuşlarını parmakların bilek yardımıyla kuvvetlendirdiği bu tarz, eski davulcuların fazlaca rağbet ettiği bir tarzdır. Özellikle sol elin cradle (beşik gibi salama yapıldığı için) tutuş şekli cazcılarda çok fazla görülür. Geleneksel standart budur. Ancak son zamanlarda 2-ve 4 lerde sol el vuruşlarını çok fazlaca kullanan yeni tarz bateristler sağ ve sol ellerinin tutuşlarını eşit tarzda yaptıklarından olsa gerek match ismi verilen tarz yaygınlaşmıştır.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders5resim1.jpg


Bilekten çalışma tarzı tutuşta, bagetin tutuluşu hemen aynı, fakat vuruş şekli itibarıyla sağ elin üst kısmı havaya bakan tarzda bagetin istikameti de kola paralel duran şekilde olmalıdır. Yani sağ elinizi dizinizin üstüne koyup elinizi bilekten sallarsanız bahsedilen tutuş şeklini yakalamış olursunuz. Bu konuda en iyi örnekleri Dave Weckl’ın “A natural evolution” 1 videosunda veya çok önceki yıllarda piyasaya sürdüğü Back to Basis, The next step videolarından yararlanabilirsiniz. Özellikle ilk başlayanlar “Back to basis”i , sonra peşinden A natural evolution’u izlesin. Bu videoları edinmekte bir davul meraklısı için çok yarar var.
İzledikten sonra moraliniz bozulmasın, çünkü gördüğünüz davulcu yıllarını bu yolda çalışarak geçirmiş ve her türlü okul eğitimi almış bir kişi. Üstelik biraz da havasını atıyor. Atmasın mı?

Videolarda ders tarzı sunum yapan kişiler, bazı yerlerde çok basit ve anlaşılır örnekler sunmaktadır. Ancak, çoğunlukla hız ve gösteri tarzı örnekler olduğu için talebelerin ilk evrelerinde bu davulcuların yaptıkları sunumları tam olarak kavrayamamaları doğaldır. Bu nedenle basit örneklerden, bizim ilk derslerimizden bu yana anlattığımız, “çok yavaş’tan başlayarak öğrnilmesi gereken şeyleri kavramak ve giderek hızlandırmak” lazımdır.
Gelişen davulculuk, artık ellerle yapılan vuruşların ayaklarla yapılıp ellerde bambaşka süslemelerin ve özellikle hep reflekse dayalı kombinasyonların kullanıldığı bir evreye gelmiştir. Bu nedenle, derslerimizde refleks ağırlıklı kombinasyonların en basit temel örneklerini yazacağız. İleri seviyeler şimdilik bizim işimiz değil! Ayrıca, hep başından beri söylediğimiz gibi, örneklerimizi –hatta kendi yarattığınız örnekleri- bıkmadan usanmadan yüzlerce kez, binlerce kez yapmazsanız iyi bir davulcu olamazsınız.

Bazı meraklı arkadaşlarımızın, “Metodlu çalışmalarda hoca birşey yazmıyor, sadece RRLLRLRRLRLL veya LLLRLLLR gibi satır satır nota benzeri şey yazıyor” diyerek bazı metod yazarlarını eleştiriyor. Hatta bunu öne sürerek, metodun pek işe yaramadığını söylüyor. İşte bu çok yanlış arkadaşlar. Çünkü temel seviyede, nota öğreniminin yanında, ellerin ayakların refleks ve saymanın, tüm teknikleri elde etmenin ana noktası bu alıştırmaları yapmak ve ruhunun derinliklerine indirmekle oluyor. Siz, şu anda felaket derecede güzel davul çalan ünlülerin her fırsatta bu alıştırmaları yaptıklarını ve formlarını koruduklarını sakın aklınızdan çıkarmayın.

Ve kolayca anlaşılacağı üzere bu kombinasyonların sonu yok.... Ama temel olanları var!
Mesela RLRLRLRL (single stroke denilen tekli vuruşlar)
RRLLRRLL (doule stroke denilen çiftli vuruşlar)
RLRRLRLL (kombine edilmiş vuruşlar.) (Örneğimizdeki paradidle denilen vuruştur.)
Gibi temel olanlar, giderek 1001 türlü kombinasyon ortaya çıkarıyor.(1001 derken bu sayıda bitmiyor,,,,,)

Bizim yapmaya niyetli olduğumuz, temel noktaları en basit yoldan, en kolay tarzda, en verimli ve en kısa zamanda yaptırabilmek ve sizi ileri seviyedeki hocalarınıza taşıyabilmek.
Tabiatıyla, biz metod notlarımıza bazı temel ritmleri de koyarak öğrenmenin basit meyvalarını da bir an önce size sunmaya çalışıyoruz-ki böylece sıkıcı olmadan izlenme olabilsin.

Hazır ritm demişken hemen sekizlik notalarla birşeyler yazalım. İki el-iki ayak çalışma yapalım.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders5resim2.jpg

Bu örneği daha önce vermiştik. Biraz daha geliştirecek olursak:


Aşağıdaki örnekte yapılanlar yazıyla şöyledir. Sekizlik notalarla gidildiğine göre dörtlük olanlar kendi sıralarında gösteriliyor. En üstte sağ el zilde, ortada sol el trampette, en altta sağ ve sol ayak; davul ile Hi-Hat’te.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders5resim3.jpg

Bu ritmin karşılığı olan refleks ve kuvvetlendirme çalışması

RRLR RRLR RRLR RRLR sekizlik çalışmaları gurubunda yapılmalıdır. Eş kuvvete erişebilmek için de tam tersi olan
LLRL LLRL LLRL LLRL çalışmasını yapmaz ve aynı hıza erişemezseniz, modern davulcu kapasitesine ulaşamazsınız. Bu nedenle, özellikle solu kuvvetlendirmek için hem ayak hem el için verilen alıştırmaları her iki uzuv için de yapmanızda yarar vardır. Aksi takdirde eksik kalan bir şeyler mutlaka ileride karşınıza çıkacaktır.

Şimdi bu yapılan metod çalışmasının notasına bakalım ve metodun ilerki çalışmalarda ne kadar lüzumlu ve faydalı olduğunu kendi kendimize soralım...


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders5resim4.jpg


(örnek notada alttaki ek çizgisine karşılık gelen sol ayaktır. Aslında x işaretiyle portenin ikinci aralığında gösterilen sol ayak notası, bazı programlarda uygulanamadığı için örneğimizde bu şekilde gösterilmiştir.)

Elbette ki alıştırmalarda yapılan R-L veya L-R tarzı yazılmış çalışmalar, hep kazanılan tecrübeler üzerine yazılmış yol gösterici çalışmalardır. Mutlaka kazandırdığı bir şeyler vardır; bunu anlamaya çalışın.

Ders dışı bilgiler:
Yukarıda Dave Weckl’dan ve videolarından söz ettim, izleyin dedim. Ama Steve Smith ve Thomas Lang’den bahsetmedim. Çoğunuz büyük ihtimal bu davulcuları biliyorsunuzdur, ama bilmeyenler mutlaka bu üstadların ders videolarını izlesinler. Nereden bulunabileceği hakkında fazla bilgim yok ama bana ulaşacak olan bilgileri size bu notlarda veya site mesajlarıyla ulaştırmaya çalışacağım Bunun dışında Türkiyede bu konuda yapılan ve fazlaca duyulmamış olan veya duyulsa bile bulunamayan bazı ders-metod-video gösterimi tarzı bilgileri eğitiminize katkı olması açısından buradan duyurmaya çalışacağız.

Ders 6

AYAK ÇALIŞMALARI.

Ayak çalışmaları, geçmişteki davulculuğa bakıldığında, çok fazla çalışma gerektiren bir kimlik kazanmıştır. Fonksiyonları ve verdiği sesler oldukça artmış, hatta bazı parçalarda el ile sadece 4’lük ve 8’lik vuruşlar yapılırken ayaklar 8’lik 16’lık vuruşları yapar hale gelmiştir.
El ile ayak karşılıklı eşdeğer vuruşlar yaparak davul, ritm yerine melodi hakimiyeti olan bir enstruman havası kazanmıştır. Belki de günümüzde davul çalmayı öğrenme merakı bu tarzda gelişmesinden dolayı pek çok kişiye yansımaktadır.

Davul çalmada ayakların kullanım alanlarında da değişiklikler 1960 sonrası müziğiyle ortaya çıkmıştır. Önceleri sadece Hi-Hat denilen sol ayaktaki zil sistemi (eski adıyla kontrapedal-zil) günümüzde twin pedal veya double pedal denilen iki pedallı sistemin solunu kullandığı gibi bunun yanısıra clave pedal denilen ayrı bir pedal da kullanmaktadır.
Zamanın bazı müzik türleri bu pedalları ayrı ayrı ve birlikte kullanmayı gerektirmekte ve davulcuların bazıları başlıbaşına show ustası olmaktadırlar.

Bizim ders notlarımızda anlatacağımız klasik davul pedalları yani kick pedal ve hi-hat (yanında biraz da twin pedal ile çalışma sağlayabilecek ve davulcunun reflekslerini geliştirmek için kullanılan alıştırmalar) olacaktır.

Davulcuların bir kısmı ayak pedalını ayağının topuğunu yere basarak bir diğer kısmı da topuğu havada tutarak pedal kullanırlar. Klasik anlayış, topuğun yerde olmasıdır. Günümüzün müziğini yapan çoğu davulcu, topuk havada çalar. Keskin bir ayırım varmış gibi gözüken bu stil anlayışı aslında birbirinin içinde olması gereken bir hava atmacadan fazla birşey değildir. Çünkü bazı vuruşları yapmak için topuğun yerde olduğu durumlar olduğu gibi, havada olması gereken durumlar da vardır. Bu tartışma gibi durumu bir yana bırakırsak, ayağın sağa sola kaydırılarak kullanılması gereken ve hem topuk hem parmak taraflarını kullanarak sayma yapmak gibi değişik bir çok ihtiyaç ortaya çıkmakta ve gerektikçe hepsi kullanılmaktadır.


Aşağıda gördüğünüz ayaklar, sol ve sağ ayakların çalışmalarında ayakkabının yıldız resmi
Olan yerinde sanki bir pedal mili varmış gibi öne ve arkaya hareket edebilecek esnekliği kazanma çalışması yapmaktadır. Anlatmak gerekirse,


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim1.jpg

Sağ ayak, pedalın topuğuna basarken, Sol ayak ayağın ön kısmı-yani parmakları tarafına basmaktadır.
1 sayıp sağ ayak parmaklarınıpedala basar hale getirdiğmizde, aynı anda sol ayağımızın topuğu basılı hale gelecek ve hi-hat açılacaktır.(Zaten ritmde sayarken 1 deyince ayak pedalımızı vurmaya başlıyorduk)
Şimdi bu yaptığımız çalışmada 1-2-3-4’ü hep sağ ayakla yapmayıp bir sağ ayak, bir sol ayak tarzı (single) çalışacağımızı baştan söylemeyi unuttum. (Şimdi hatırlatmış oldum.)
İki (2) derken, sol ayak ön parmaklar hi-hat’i kapatıyormüş gibi basılırken sağ ayakta topuk üzerinde ve ön kısmı havaya kalkmış olacak. Demek ki iki harekette sağ ve sol ayaklar hacıyatmaz misali, aksi yönlerde iniş-kalkış yapıyorlar.

Siz bu hareketi, sıfırdan başlayabileceğiniz gibi, topuklar tamamen yerde olmak şartıyla Sağ-Sol pedalları vuruyormuş gibi çalışarak, daha sonra parmaklar yerdeyken sağ topuk sol topuk yere vurarak çalışma yaparak hazırlık safhasından sonra yapmayı deneyebilirsiniz.

Küçük punto harflerle anlattığım çalışmayı pedal olmadan zemin üzerinde yaptığınızda çıkan sesler sizi yanıltmasın....Çünkü ayağınızın ön ve arka tarafları zeminde ses verir ve bir turda 4 tane ses duyarsınız. Halbuki pedalda bunu yaptığınızda sağ ve sol ayağın pedal tokmağının sesi çıkacaktır.(veya bir pedal bir hi-hat zili sesi) Topuklardan çıkan ses sadece saymanıza ve ayak bileğinizin çalıştırılmasına yardımcı olacaktır.

Bahsettiğim çalışma devamlı yapılınca bir müddet sonra ayakta yorulma ve baldırlarda kasılma yapacaktır. Bu nedenle ara dinlenmeleri yapmak şartıyla yavaştan başlayıp hızlanın ve tekrar yavaşlayarak bitirin. Yorulma ölçunuzu zaten kendiniz tayin edeceksiniz.

Ayakla yapılacak çalışmaların hemen hepsi, el ile yaptığımız çalışmalara paraleldir.
Yani, single (tekli) vuruşlar; R-L-R-L...., double (çiftli) vuruşlar; RR-LL-RR-LL.....veya önceki derslerde bahsettiğimiz paradidle tarzı özel ve temel vuruşlar; örneğin
R-L-R-R-L-R-L-L....ve R-L-L-R ile R-L-R-L-R-L (altılama – üçleme anlatılacak) vuruşları ayak çalışmalarında da el çalışmalarındaki kadar geçerli ve önemlidir. Şimdi bunları tekrar notalarını yazmadan nasıl yapacağımıza R-L simgeleriyle bakalım... Vuruşları şimdilik temel nota değerimiz olan dörtlük nota kıymetinde düşünerek bir ölçüde 4 tane dörtlük nota olarak varsayıyoruz.
Ayak topuklarımız yerde, pedala ön ayak taban kısmıyla vuruş şeklinde çalışıyoruz.

Yukarıda ( R ) sağ ayakla başlangıç şeklinde verdiğim motifleri çalıştıktan sonra bunların tam tersi başlangıçla çalışmak da davulcunun görevleri arasındadır. Örneklemek gerekirse; R-L-R-L... çalışmasını yaparken bir dinlenme sonrası L-R-L-R...... şeklinde sol-sağ çalışmasını da yapmak şarttır. Bu çalışma, ileride, 8’lik ve 16’lık vuruşlarla yapacağımız etüdlerde Kontra vuruş denilen ve çoğunlukta olan siz rock ve diğer modern tarz davulcuların vazgeçemeyeceği vuruş ve aksan ihtiyaçlarını karşılayacaktır. Yukarıda sözünü ettiğim 5 çeşit basit temel çalışma –ki ileride bu temel çalışmaların sadece en temel ve en basitleri olduğunu anlayacaksınız- yeterince değer vererek çalışmanız gereken ve roll (tremola) yapabilecek kadar hızlı olmanız gerekecek çalışmalardır. Bu çalışmalar size, kuvvet, denge, senkronize vuruşlar, dayanıklılık ve reflekslerinizde hakimiyet kazandıracaktır.(kazandırmalıdır).

Çalışmalarınızı(ayak) yaparken, ellerinizle de aynı vuruşları yapmanızda yarar vardır(yapmalısınız). Önce yavaş tempoda, yani bizim bildiğimiz saniyede bir vuruşlarla başlasanız bile, artık çalışmalarını ilerletmiş arkadaşlar olarak bunu ikiye hatta dörde katlayacak hıza ulaşmanızda yarar vardır. Ancak başlangıçları yavaş hızda yaparak, artan hızlara ulaşıp tekrar yavaşlayan bir tempoda çalışmak yararlıdır.
Daha ilerki çalışmalarda, 8’lik ve 16’lıkları da aynı nota ölçülerinde kullandığımız zaman, başlangıç hızını yavaş kullanacağız-ki 8’lik ve 16’lıklara geçince katlanarak giden bu hızlanış sizi yormasın.....
Şimdi yukarıda vermiş olduğumuz örnekleri, notasını yazmadan, 4’lük vuruşlar kullandığımız varsayımıyla tekrar alıyor ve aksanları hakkında notlarımıza devam ediyoruz.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim2.jpg


Yukarıda verilen aksanlı çalışmaları hem el hem ayak birlikte, yavaş yavaş başlayarak yapın. Alıştıkça hızlanın. Aksanları yaparken diğer vuruşları “Gölge” vuruş olarak yapın. Kuvvetlice yapılan “aksanlı” vuruşun yanında pek az kuvvetle vurularak-hatta vuruş yapmadan yapıyormuş gibi yapılan vuruşlara gölge vuruş deniliyor. Bu arada bunu da öğrenmiş oluyoruz. Ama siz önce normal vuruşlarla aksanlıları tam yerine oturtturun. El ile ayak vuruşlarınızı mutlaka senkronize, yani aynı zamanda vuruş yaparak gerçekleştirip iyicene kavrayın. Hatta beyninize iyicene kazıyın, sonra gölge vuruşlar kendiliğinden ortaya çıkacaktır, hiç merak etmeyin...
Yukarıdaki birinci temel (single-tekli) vuruşun tam tersi olan çalışmalarınızı aşağıda gösteriyorum. Bunları da sizin yaratıcı düşüncenizi kullanarak aksanlandırmanızı ve o şekilde etüt yapmanızı istiyorum. Bir tiyo olarak, yukarıdaki aksanları kullanın diyorum. Ama nota kağıdınızı alıp yukarıdaki simgesel çalışmayı 4’lük notalarla yazmayı ve uygun gelecek aksan yerlerini belirleyip yazmanız iyi olur. Kendi yazdığınız notaları çalışmanız da size bir şey katacaktır, bunu unutmayınız.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim3.jpg

Yukarıda söylediklerimin örneğini bir tanesi için yazıyorum.Siz kendinize göre devamını oluşturun. (El için trampet notası koymadım. Siz isterseniz yazın, ama davul notalarının sapları aşağıya bakar şekilde yapmalı ve trampet notasını da aynı hizada sapları yukarı gelecek şekilde oluşturmalısınız.)



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim4.jpg


Başlangıçta çok yavaş yapılması, aksanlı yerlerde biraz kuvvetli vurulması, çalışırken 1-2-3-4, 2-2-3-4, 3-2-3-4,........ gibi içinizden veya sesli olarak sayılması, hem el hem ayak birlikte çalışılması yaralıdır. (sadece ayak çalışmasını da tavsiye ediyoruz) Aksanlı vuruşların ölçü başı ve ortasında olması, bu ilk çalışmalarda size öğrenme kolaylığı sağlayacaktır. Daha sonraki değişik yerlerde kullanılan aksanlı vuruşların öğretme amacı farklıdır. Ancak bu ölçü başı aksanıyla, sayma sisteminizi iyi geliştirebilirseniz sonraki aksanların çalışmasında kontra düşme tehlikesinden korunabilirsiniz. Bu nedenle, farklı zamanlarda ve tekrarlı olarak çalışmanızda yarar vardır.
Çalışırken hep yavaş başlayıp, senkronize olarak el ve ayak vuruşlarını tam anında yapmayı dikkate alın. Çalışma devam ederkenmesela 4 ölçüden itibaren hızınızı 4’erlik ölçülerde arttırın. Hız ve dayanıklılığınızın tesbiti için, ilerleyen seviyelerde kendinizi zorlayın. Ancak ağrı yaratacak ve sizi incitecek durumlarda kendinizi kollayın. Güzel ve bozmadan yaptığınız hız sınırına geldiğinizde gene tedrici olarak yavaşlama yapın ve sonunda, başladığınız yavaş tempoya gelin. Bu söylediklerim, senkronize çalışmayı, dayanıklılığı va el ayak bileklerini ve kaslarınızı belli dercelerde geliştirir. Tempo çalışması için hızlanıp yavaşlama sakıncalıdır; bunu, alıştıkça gelişen beceriniz doğrultusunda metronom gibi yardımcı bir aletle çalışarak olması gereken düzene sokacaksınız.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim5.jpg


Aksanlı vuruşlar 2 ve 4’lerde çalışmayı da aynı düşünceden hareketle yapın. Dikkat ederseniz her çalışmanın kendine özgü ritmlerle bağlantısı olduğunu farkedeceksiniz.


Özel not: Single stroke çalışmalarında bilekten çalışın, ön kol hareketi yapmayın. Aksanlı vuruşlarda bagete kuvvet veren 3-4-5.nci parmaklarınız (orta parmak ve yüzük parmağı-biraz da serçe parmak) olmalıdır. Ellerinizin ve bileklerinizin hareketi sağlı sollu, biri inerken diğeri aynı mesafede yukarı kalkar şekilde ve çok dengeli olmalıdır. Buradaki estetik, tekniğiniz için önemlidir. Daha ileride, bilek ve kol hareketleriyle (parmaklar dahil) bir harekette iki-hatta üç vuruşun yapılmasını sağlayan sekme-sektirme (rebound) kavramını gördüğümüzde şimdiki çalışmalarımızın faydalarını hatırlayacağız.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim6.jpg

Davulda kullanımı çok olan bu vuruş şekli “an-ne - ba-ba” deyimiyle isimlendiriliyordu. Tremolo çekerken kullanılan tekniğin temeli olan double vuruşların son noktası “buzz” denilen ve ellerle bageti derinin üzerinde sıkıştıracak şekilde sektirme işlemidir. Buna erişmek için çok düzenli çiftli vuruş çalışmak gerekir.

Derslerde bir sayfa içinde veya birkaç sayfada bitirebildiğimiz bu vuruş şekillerini 20 yıllık davulcuların bile her gün ders ve etüd olarak çalıştıklarını söylemek fazla abartı değildir, inanın. Bu nedenle, tekrar tekrar çalışmaktan hiç vazgeçmeyin.

Yukarıdaki örnekte 1 ve 3’lerde aksan verilmiştir. Ama siz ilk alıştırmalarınızda veya zaman içindeki ısınma çalışmalarınızda hiç aksansı olarak çok düz ses ve kuvvette de çalışın. Böylece tremolo kabiliyetiniz de gelişir. 2004 Eurovision Müzik yarışmasında Athena Grubuyla Doğaç Titiz’in girişte yaptığı o güzelliği hatırlasanıza.


Şimdi aksanımızı ikinci ve dördüncü vuruşlara kaydıralım.....

Durun bakayım!.... Siz anladığım kadarıyla yeterli etüd yapmadan daldan dala atlıyorsunuz galiba.....
Üstteki mezür başı (ölçü başı) vuruşları yeterince yaptığınızı mı zannediyorsunuz? Ben pek sanmıyorum.
Ben de metodla çalışırken bu tarz gidiyordum.....Aradan 35 sene geçti, gene buna benzer uyanıklık sandığım şekilde yeni örneğe atlıyorum.... Sonra farkedip edepli bir şekilde çalışmaya başlıyorum. Tempo hızımı iyi bir noktaya getirene kadar bunu inatla sürdürüyorum. Yavaşlayıp hızlanıyorum. Bir müddet dinlenip tekrar deniyorum. Ertesi gün yeniden, yeniden, yeniden.... Başka türlü olmaz arkadaşlar; kendinizi kandıramazsınız. Kandırırsanız da günler-aylar hatta yıllar sonra tekrar yeniden başlarsınız.
Ama ben davul harici iş yaparken de, mesela televizyon seyrederken de parmak uçlarımla-beynimde sayarak veya hayal ederek de çözmek istediğim vuruşlara çalışıyorum. Size de tavsiye ederim.
(Daldan dala da uçmayın; işin özeti bu!.)


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders6resim7.jpg


Bu çalışma kontra vuruşlara, metal tarzı çalışacak arkadaşlara çok faydalı olacaktır.

DERS 7

Bir dörtlük Vuruş=60 ‘ dan başlayan hızla başlayın. Çalışıp ısındıkça 4’er ölçülük ilavelerde hızlanın. Benzer şekilde 4’er ölçülük kademelerle yavaşlayın.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim1.jpg


Bir dörtlük Vuruş=60 ‘ dan başlayan hızla başlayın. Çalışıp ısındıkça 4’er ölçülük ilavelerde hızlanın. Benzer şekilde 4’er ölçülük kademelerle yavaşlayın.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim2.jpg


Bu çalışmadaki amaç, Beat ve Rock ritminin vuruşlarına zemin hazırlamak içindir.
Aynı zamanda Latin müzik seven meraklılara da epeyce yarayacaktır. Burada ölçü başı ve ölçü sonu uygulanan aksan, sekizlik ve onaltılık notaları kullanacağımız bazı ritmlerde ana vuruşu teşkil edecek olan unsuru hazırlayacaktır.
Her fırsatta bu etüdleri ayak ve el birlikte ve ayrı ayrı çalışmanız yararlıdır.

Hemen benzer bir örnek verip (daha önce incelemiştik) aksanlarla nasıl ritm yakalandığını vurgulayıp ayak ve elle Paradidle çalışmalarına geçeceğim.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim3.jpg

Bu çalışmanın tersini hemen aşağıya yazalım ve solumuzu daha güçlendirelim.
Hatta ilk iki vuruşları aksanlı yazalım ki hem ritm ortaya çıksın hem de ölçü başı vuruşlarda sol ayak (ve birlikte çelıştığınızda sol el) kuvvet kazansın.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim4.jpg

Lütfen defalarca ve size katkı sağlayana kadar çalışın.


Gelelim Paradidle’a:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim5.jpg

Bir çok ritmin ana alt yapısını oluşturan bu vuruş dizisi refleks ve bilek kuvvetlendirmede, davulcuların baget kontrolunda çok etkin yeri olan, çok çeşitli motif ve pattern oluşturan bir çalışma yazılımıdır. Davulculuğun, rudiment denilen temel çalışma örgülerinin en iyi bilinen ve başta gelenidir. Bu çalışmayı, tremolo çeker gibi hızlı süratlerde yapabilmek, aksansız dümdüz çalabilmek, aksanlarının her türlü kombinasyononu yapabilmek çok önemlidir. Bana “siz yapabiliyor musunuz?” diye sorarsanız, “hayır, tamamını yapamıyorum ama hala çalışmaya devam ediyorum” diyerek işin önemini vurgulamam sanırım bir çok şeyi anlatır.
Şimdi, aşağıda bunun tersini ve bazı aksanlı olanları yazıyoruz ve sizlere “hayırlı işler, güzel çalışmalar!...” diliyoruz. (Ben hem el hem ayak çalışıyorum, geliştikçe size de tavsiye ederim)

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim6.jpg

Aksanlı vuruşların ilk çalışmasını ölçü başı birinci vuruşlarda yaparak başlamanız size kolaylık sağlayacak ve ilk becerilerinizin anahtarı olacaktır. Bu işin sizi yoracağını biliyorum. Bu tür bilek çalışmalarında en rahat ve en zevklisi “anne-baba” dediğimiz R-R-L-L olanıdır. Bir çok yerde de kullanılır. Ama paradidle’ın kıymeti başkadır. Aslında paradidle’dan başka çalışma ilave etmeyecektim ama temel bir vuruş dizisi olduğu için aşağıda, paradidle aksanlı birkaç örnekten sonra son bir çalışma yazıp eksik kalan bazı nota çeşitlerine dikkat çekmek istiyorum.

Aksanları birinci vuruşlarda:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim7.jpg


Aksanları ikinci vuruşlarda:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim8.jpg

Aksanları dördüncü vuruşlarda:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim9.jpg



Aksanları birinci ve dördüncü vuruşlarda:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim10.jpg

Aksanları yedinci ve sekizinci vuruşlarda: ( Latin müziği hatırlayın)

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim11.jpg

Paradidle’da başlangıcı sol el ile olan çalışmaları da yapmanızı hatırlatmak istiyorum. “Aman! , bu haliyle de ikinci ölçülerde zaten sol el var”.... demeyin. O iş başka!, kalıp içinde sağ ve sol yürüyen bir örgü yapısı var. Bu, sol elle başlamayı engelleyecek bir özellik-aynı beceriyi temin edecek bir iş değil. Bu nedenle, sol elle başlangıç görevini size bırakıyorum: Mutlaka yapın.



Biraz önce bahsetmiş olduğum son aksanlı çalışma örneğimiz::
Bu çalışma iki ölçülük bir kalıpta döngülenmektedir.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim12.jpg


Tabiatıyla bunu da tersten yazıp çalışmaya sunmamız gerekli.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders7resim13.jpg

İlerleyen derslerimizde şimdiye kadar yapmış olduğumuz çalışmaları ritm’lerle ve değişik kombinasyonlarda notalı hale getireceğiz.

Ders 8

Önceki derslerde bahsetmiş olduğumuz bazı nota ve notalı çalışmaya yardımcı olan kavramları bu derste görmeye devam edelim.

Üçleme (Triole-Triplet) kavramı iki nota arasındaki mesafeyi eşit üç parçaya ayırma kavramıdır.

Üçleme ile ilgili detaylara girmeden önce ¾’ lük tempo ile ilgili gördüğümüz dersi, yanılmıyorsam 3.ncü dersi bir hatırlayalım.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim1.jpg

Üç/Dörtlük ölçüde, hatırlayacağınız gibi 1-2-3 , 1-2-3 diye sayarak gidiyor, ölçü içinde üç tane 4’lük nota (1/4’lük) kullanıyorduk. Bu, haliyle kendine özgü bir ritm, yani vals ritmini anlatıyordu.
Şimdi öğreneceğimiz üçleme bunun gibi kendine özgü ölçü değeri oluşturmayıp, bir vuruşu veya iki vuruşu hatta dört vuruşu – kısaca - kullanıldığı ölçü aralığını eşit üç parçaya bölen vuruşları elde etmemize yarayan bir kavram. Bu nedenle, birlik, ikilik, dörtlük, sekizlik,... triplets (üçlemeler) diye isim alıyor.

Aşağıya trampet için yazdığımız sekizlik notalar, nasıl her ayak pedalıyla dörtlük giderken pam-pam diye sekizlik vuruluyorsa, üçlemelerde de her vuruş üçe ayrılacak şekilde vurulmaktadır. Notasının yazılmasında da bu üstteki (veya alttaki belirteç çizgisine) 3 rakamı koyularak belirtiliyor. Şimdi örnekteki sekizlikler ve bir alttaki sekizlik üçlemeleri kıyaslamalı olarak yapmaya ve anlamaya çalışalım.

Sekizlik trampet vuruşları ve dörtlük tempoyla gidişi zaten biliyoruz.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim2.jpg




Ayak pam-pam-pam-pam şeklinde ¼ lük vuruşlarla giderken, el trampette pa-pa pa-pa pa-pa pa-pa....şeklinde gidiyor. Ayak vuruşları 1’er saniyelik tempoda gidiyorsa, bu durumda el vuruşları yarımşar saniyelik zamanlarda vuruluyor. ( saniyenin tik-tak’ları düşüncesiyle)

Fakat aşağıda gördüğümüz üçlemelerde bu saniyelik ayak vuruşlarını pa-pa-pa gibi eşit üç zamana bölme yaparak elimizle uygulamamız lazım. Burada zaman dilimini 60 düşünürsek 20’şerlik üç vuruşun bunu karşıladığını varsayın.



1.nci 2.nci 3.ncü 4.ncü
vuruş vuruş vuruş vuruş

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim3.jpg

Bunu vals temposu gibi düşünün..... Yukarıda ve önceki derslerde vals temposunun ¾’lük vuruşla nasıl dizildiğini anlatmıştık. 1-2-3, 1-2-3, 1-2-3 şeklinde gittiğini söylemiştik. İşte buna benzer bir similasyon yaparsak, üçlemenin ¼ ‘lük (bir dörtlük içinde= bir vuruşluk zaman içinde) minyatür bir vals temposu olduğunu zihninizde oluşturmaya çalışın. Verdiğimiz örnekte 8’lik triole(üçleme) olduğu için, vuruşlar vals ritmine göre çok daha hızlıdır tabi. Dinlediğiniz parçaların çoğunda kullanılmaktadır. Steve Gadd’ın çok özel vuruşu da üçlemelerle yapılan bir şeydir dersek belki iyi bir hatırlatma olabilir.
Notaların görüntüsünden de anlaşılacağı gibi, üçlemelerin üzerinde veya altında, üçlemeyi belirleyen ya özel bir tırnak işaretiyle veya sadece 3 rakamıyla notanın üçleme olduğu belirtilir. Yoksa bu üç tane sekizlik anlamına geleceği için değeri de farklı olur. Üç tane sekizlik ile üçlemenin farklı olduğunu, bir vuruşluk yani bir dörtlük nota içindeki iki tane sekizliği vururken analizini yapmış olduğumuz notalara ve değerlerine tekrar bakarak hatırlayalım.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim4.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim5.jpg
Yanda görülen notalar, noktalı notalar kavramını da hatırlatmakta. Biz daha önce noktalı olan notalarda, noktanın, önüne geldiği notayı, değerinin yarısı kadar uzattığını söylemiş ve bağlardan bahsetmiştik. Şimdi bağ ile olan bağlantıyı göstermeden önce birlik notanın sağına nokta koyduk ve onun üç tane sekizlik nota değerine ulaştığını gösterdik. Tam üstte olan bir dörtlük notanın da iki tane sekizlik nota olduğunu, değerinin de bizim çalışma düsturumuz olan saniye değerine göre de yarımşar saniyelik sürelere denk geldiğini de matematiksel bağlantılarıyla biliyoruz.
Şimdi noktalı bir dörtlük notaya tekrar bakalım. Yanında bir sekizlik notayla birlikte toplarsak iki tane dörtlük oluşturuyor. Daha sonra gelen iki adet vuruşla da 4/4 lük ölçümüzü tamamlıyor. Vuruşları sekizlik olarak düşündüğümüzde yukarıdan aşağı inen ok bir sekizliği aşağıdan yukarı çıkan ok da ikinci sekizliği oluşturuyordu. Örnekteki noktalı notadan anlayacağımız ok aşağı-yukarı ve tekrar aşağı indiğinde, ikinci vuruşun sekizliği bittiğinde değeri tamamlanıyor ve devamında gelen sekizlik –tek çengelli nota- vuruşunu da yaptığımızda ikinci vuruş da (ikinci dörtlük) bitmiş oluyor. Üçüncü ve dördüncü vuruşa geçerek 4/4’lük ölçüyü tamamlamış oluyoruz.
Bunları tekrar niye anlattık:
1) Noktalı vuruşu hatırlamak için,
2) Sekizlik notalarla üçlemenin değer farkını kıyaslamak için.

Üçlemenin, iki nota arasındaki değeri üç eşit parçaya bölmesi kavramını en iyi bir dörtlük ve iki dörtlük üçlemelerle anlatabiliriz. Buna verilecek örnek ritmler de zaten çok güncel....

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim6.jpg


Yukarıda görmüş olduğunuz bir-dörtlük notalarla yapılan üçleme ve aşağıda göreceğiniz de iki-dörtlük notalarla yapılan üçleme ürnekleridir.(Triole-Triplet)

Şimdi akıllara gelen bir soruya hemen baştan cevap verelim: Hocam hep ölçülerimiz 4/4’lük. Ama burada 6 tane bir-dörtlük, veya aşağıda üç tane iki-dörtlük, yani 6 değerli nota görülüyor!......
Aranızdan bazılarının, “Heyy!, biz üçlemelerden bahsediyoruz, bu vuruşlar iki nota arasındaki değeri üçe bölüyor, bu nedenle üstüne 3 işareti ve tırnak işareti içinde konuluyor ve bambaşka bir değer oluşturuyor.... uyanın!....” gibi sesler çıkardığını duyuyorum. Aferin böyle düşünenlere. Akira Jimbo’nun bu ayak vuruşlarıyla epeyce parçası var.. Hatta Eurovizyon 2005’de Yunanlı şarkıcının seslendirdiği şarkı ritmi hep bu notalara dayalı.Hatta aşağıdaki iki-dörtlük üçlemeye geçmeden önce bir-dörtlük üçlemenin açılımı olan notaları da yazıp geçersek belki daha iyi etmiş oluruz. İşte örnek:


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim7.jpg
Bu örnek, kavramı anlatmak için basite indirgenmiş hali... Ama bire bir örnek derseniz onu da yazıyoruz:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim8.jpg




http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim9.jpg
Nasıl türetildiğini anlamak için de bu vuruşlardan analiz yapmamız gerekir.
Noktalı vuruşlu sekizlik ile yanına gelen bir onaltılık, Pa-pa pa-pa şeklinde giden bir nota ses dizisini Paa-pa , paa-pa ilk vuruşu uzatıp ikinci vuruşu kısaltarak topal hale getirir. Böyle noktalı vuruşlu sekizlik bir notayı takip eden onaltılık vuruşun peşinden gelen iki adet sekizlik ile paa-pa pa-pa şeklinde bu günlerin moda reklam müziği olan “Dale”nin ritmi oluşur.
İşte bu noktada bağ dediğimiz ve bağlamayı yaptığımız vuruşun sesini uzatan işareti de kullandık mı tam olarak üçlemenin değerini normal bildiğimiz notalarla vermiş oluruz.

Alttaki örnekte noktalı notanın vuruşu yapıldıktan sonra sağından bağla bağlanan notadaki onaltılığın vuruşu yapılıyor, peşinden gelen sekizlik nota değeri kadar bu vuruş uzatılıyor, bağdan çıkıldığı an karşımıza gelen sekizlik notada vuruş yapılıyor.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim10.jpg
Burada anlatılanlar sadece sözlü ve notalarla anlatım olduğu için, bazı eksik anlaşılmalar olacaktır. Bunda kuşkumuz yok. Ama şimdiye kadar anlatmış olduğumuz nota ve işaret değerlerini içinize sindire sindire incelerseniz, verdiğmiz müzik parçalarının ritmlerini düşunerek algılamaya çalışırsanız sanırım bir çoğunuz olayı kaparsınız. Bunlara rağmen anlamayanların nota değerlerini tekrar-tekrar inceleyip kavramaya ve uygulamalı çalışmaya başlaması gerekir. Hatta bir adım ileriye, bilen birinden yardım isteyip kavraması gerekir. Sesli ve hatta videolu ders haline geldiğimiz zaman bu sorunlar ortadan kalkacaktır. Ama, size bir başka tiyo vereyim. Zaten bilgisayarı olan gençlersiniz. Hemen bir müzik programı edinin. Bu Guitar-Pro veya Finale veya herhangi bir müzik programı olabilir. Bu derslerdeki notaları orada yazmayı ve dinlemeyi becerirseniz sesli örnek işiniz tamamdır. Zatem müzik gönüllüsü olan sizlerin grup olarak böyle bir müzik programı eşliğinde parça yazmanız ve denemeler yapmanız gerekeceği için bunun yollarına acilen başvurmanız gerekir.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim11.jpg

Yukarıda sözünü etmiş olduğumuz ikilik üçleme örneğinde de altta gördüğünüz 1-2-3-4 vuruşlarını sayarak bu üçlemeyi yapmanız biraz zordur. Yanlış anlamayın; vuruşu yaparsınız da hem sayıp hem de yapmak zordur. Ama bir kere öğrendiniz mi, sonrası yün çözüğü gibi gidecektir.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim12.jpg
Bunun da açılımı böyle: Aslında anlamak çok zor değil....

Triplet’lerle ilgili öneriler.

Önce, bu vuruşları eşit kuvvetlerle vurmaya alışın. Sonraki aşamalarda birinci vuruşlarda ve ilerleyen zamanlarda ikinci ve üçüncü vuruşlarda aksan uygulayacağız.


Şimdi tripletlerin makineli tüfek gibi olanını yani 16’lık üçlemeleri görelim. Dikkat ederseniz 32’liklere hiç girmiyorum. Onları daha üst düzey derslerinizde, kendi hocalarınızla (ileride) çalışırsınız. Bence, bizim seviyede 16’lıklarla iş görülüp yeterli sonuç alınıyor.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders8resim13.jpg

Birinci vuruşta ayak pedalımız aşağı doğru basılırken üçleme yapılıyor, pedal yukarı doğru kalkarken de üçleme yapılıyor. Yani ayak bir vuruş tamamlarken altılama yapılmış oluyor.
BU ÇALIŞMALARDA R-L-L L-R-R gibi vuruşlar ve bunu takiben R-L-R L-R-L vuruşlarını kullanmayı tercih edin.

İlerideki derslerimizde üçlemelerle ilgili çeşitli çalışmalar yapacağız. Yapacağımız alıştırmalara hazırlık olması açısından gördüğümüz teorik bilgilerin iyice kavranması gerekir.

DERS 9

Son öğrendiklerimizi pekiştirelim

Son dersimizde üçlemeler, bağlar, noktalı vuruşlar üzerinde çalışmalar yapmıştık.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim1.jpg


Yukarıdaki ilk örneğimizde bir sekizlik ve iki onaltılık notanın, bağ ile onaltılık notadan nasıl oluştuğunu mercek altına alalım. Bu sayede bağ kavramını daha iyi anlamış olacağız.
Onaltılık notada bir dörtlük vuruşun içinde dört tane onaltılık olduğunu ve pa-pa-pa-pa şeklinde seslendirebildiğimizi biliyoruz. Yukarıdaki örneğimizde 4/4’lük ölçümüz içinde iki dörtlük nota yazılmış ve iki dörtlük de sus var. Birinci dörtlükte pam-pa-pa direkt olarak yazılmış. İkinci dörtlük, bağ olmasaydı pa-pa-pa-pa şeklinde seslendirebilirdik. Şimdi ikinci dörtlükteki bağın, birinci dörtlükteki aynı sesi vermesini sağlayan bu bağ işlemini, bağın olduğu notanın, bağlandığı nota kadar uzatılması işlemini yaptığımızdan. Pam-pa-pa olan birinci dörtlükteki sesi Paa-pa-pa şeklinde de yorumlayıp anlayabiliriz, sanırım. 4tane bacaklı, çift çengelli 16’lık notaların ikinci ayağının değerini, birinci ayağa kaydırdığımız için bu ayak artık 16’lık olmayıp 8’lik değere yükseliyor. Ve peşinden gelen iki adet 16’lık ile Güm-pa-pa veya Pam-pa-pa seslerini verebiliyor. Bu örneği ikinci derste sekizlik ve onaltılıklar kavramını öğrenirken basit ezgilerle sizlere aktarmıştık. O dersleri hatırlarsanız veya dönüp bakarsanız aradaki ilişkiyi çok daha iyi kavramanıza yardımcı olabilir.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim2.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim3.jpg

Benzer şekilde bağlarla yapılan nota vuruşunu ve sesini uzatma işlemine bir örnek daha verdik. Bu örneği hem bağ ile hemde altında aynı eşdeğer sesleri veren noktalı notalarla yapıyorum ki, geçen derslerde yaptıklarımızı tam yerlerine oturtalım.
Dikkat ederseniz, ilk dörtlük ölçüde (üstteki) sekizlik tek çengelli notaların birincisi ikinciye, o da üçüncüye bağlanmış vaziyette. Bunu gölgeli vuruşlarla ve R-L şeklindeki simgelerimizle belirtirsek birinci vuruşta aksan var, ikinci ve üçüncüde yok-gölge vuruş gibi düşünün ve hiç se çıkartmadan birinci vuruşu uzatıyoruz.. Nihayet dördünvü vuruşu yapıyoruz. Bu durumda sekizliklere göre çıkacak olan ses pa-a-a-pa olacaktır. (RLLR) Başka bir seslendirmeyle de Pa-es-es-pa pam – pam gibi bir duygu yaratacaktır. Bağın oluşturduğu uzatma, ilk vuruşun devamını, gelen bağlı nota kadar uzatma sağlatıyor.
Noktalı notada ise bunun, yani noktanın önüne geldiği notanın değerinin yarısı kadar uzatma sağladığını öğrenmiştik. Örneğimizdeki bir dörtlük notanın yanındaki nokta onu yarısı kadar yani sekizlik kadar uzatıyor.
Verdiğimiz iki örnekteki bağlı notalarla diğeri aynı vuruşları sağlıyorlar. Bunu deneyerek iyice anlayın.



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim4.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim5.jpg



Son verdiğim iki 4/4’lük ölçülerde de sağ taraflarla sol taraflar aynı şeyleri çalıyor. Analiz edip matematiksel denkliklerini anlayın.

Bu derslerde öğrendiğimiz noktalı ve bağlı vuruşlarla Shuffle, Swing, Latin ritmlerde çok güzel kullanımlar yapacağız.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim6.jpg
Mesela yanda gördüğümüz onaltılık notaların ortadan iki tanesinin bağ ile bağlanmasıyla elde edilen bu senkop tarzı vuruş (Senkop=seslerin kayarak yer değiştirmesi ve kuvvetlendirilmesi gibi bir şey) caz ve latin ritmlerde vazgeçilmez bir şeydir.

Senkop kavramını ilerde başlı başına ele alacağız.


Gelelim Üçlemelere. Bir dörtlük üçlemelerde çıkan seslerle vuruşların ilk kavranması gerçekten zordur. Hele 1-2-3-4- diye sayarak vurmak ve refleks olarak sağ el-sol el hatta sağ ayak sol ayak kullanmak zordur. Ama, alttaki ilk sırada verdiğim iki ölçü 4/4’lük es’li ve bağ’lı nota grubunu analiz ederek öğrenirseniz bunu kolayca aşabilirsiniz.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim7.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim8.jpg

Üçlemelerin onaltılık olanlarını da vals temposundaki gibi 1-2-3 bir-ki-üç....şeklinde yaparak kolayca aşabilirsiniz.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders9resim9.jpg
> >
Ama esas çalışmanız R-L-R-L-R-L şeklinde ve aksanları sağa ve sola dayalı eşit bir şekilde çalışma size çok şey katacaktır. İlerideki çalışmalarınızda bu vuruş şekli single ve double stroke’lar kadar önemlidir. Şimdi bizim konumuz bu kadarla sınırlı.



Bu dersimizin sohbeti kısmında ise size bileklerinizin daha sonraki aşamalarda moeller tekniği denilen bir taşla iki kuş vurulan kavramına özdeş kullanımın temel refleksleri üzerinde durmak istiyorum. Davul çalışmalarında el ve ayakları kullanırken hele ritm hızlı ise, çalanlar çabukça yorulabilir. Bu, başlangıç dönemlerinde daha fazladır. Bu noktadan hareketle, eski üstadlar vuruşları incelemişler ve çeşitli kolaylıklar getirmişlerdir.
Mesela tabure üstünde elinizi şaplak vurur gibi ön kol hareketinizle vurusanız bir süre sonra yorulur ve kesilirsiniz. Ama bu vuruşları mesela sekizlik vuruş gibi bilekten ve parmak ucundan yaparsanız bu yorgunluğu yarıya indirebilirsiniz. Bilekten vuruş derken Elinizin iç tarafını olduğu gibi taburenin veya dizinizin üstüne koyun. Baş parmağınızın bağlı olduğu tombul bilek kısmıyla yere bastırırken parmak uçlarınızı tabureden veya dizinizden kaldırın, hani uçak kalkıyormuş gibi!... bu arada bileğinizi kaldırmıyorsunuz; yere basılı durumda..... Şimdi tam tersini yapıyoruz: Parmak uçlarını bastırıp bileğinizi kaldırıyorsunuz. Balıklama denize atlayan parmaklar gibi....
Bunu darbukada veya bongoda –kısacası- masada yaparsak Güm-Tek güm-tek....diye ses çıkar. İşte bu hareketi her iki elle yaparak, moeller tekniğinin başlangıcını yapacaksınız. Bu hareket, refleksinize yerleştiği zaman, sekizlik ve onaltılık vuruşlarda yarı yarıya kuvvet kullanarak çok güzel cymbal-hi-hat sesleri çıkaran biri olacaksınız. Bu konu burada bitmeyecek, zaman zaman üstünde duracağız.
Daha önce ayak çalışmalarında bahsetmiştim; aynı tekniği topuk-parmak uçları ile ayaklarınızda da çalışmanız gerekir. Hem refleks için hem de sayma gereken durumlarda çok yararlı olacaktır. Bu tarz çalışmayla tren sesi-tren ritmi çıkaran bir hızı yakalayın. Hem ufkunuzu genişletecek, hem de ileride bilek kullanmayla ilgili farkında olmadığınız epeyce kazançlı bir iş yapmış olacaksınız.
Bunu ayrıca sol el için (cradle meraklılarına) elin tabanını ve hemen peşinden elin sırtını (bir ön bir arka) getirecek el vurmaca gibi hareket ettirmelerinde fayda vardır. Böylece 2/4’lük ritm ile 1-2 1-2- gibi çalışabilirler. (Bu anlattıklarım komik gelmesin, ileride ne kadar çok işinize yarayacağını ben biliyorum.)

Ders 10

Bu dersimizde, “Çarpma” vuruş denilen “Flam”’lerden bahsedip, “Sektirme” yani “Rebound” kavramını inceleyeceğiz. Tabi farkında olmadan araya birkaç ilave şey de katabiliriz.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim1.jpg


Çarpma vuruş, esas vuruşu yaparken önüne konulan minik bir nota yardımıyla yapılan, esas vuruşun zamanını tehlikeye sokmadan tam zamanında vurulmasını sağlarken sanki çift vuruşmuş intibasını veren bir nevi ön vuruştur. Hayali derken gölge vuruş gibi bazen az ses çıkarararak, bazen de eş kuvvette ses çıkararak yapılan ön vuruştur.
Esas Vuruşu yapmadan hemen vurulduğu ve çarpma sesi yaptığı için bu ismi alır.

Matematiksel olarak baktığımızda fonksiyon çizgimizde sıfır noktasından 1-2-3-4... şeklinde giden zaman(ölçü) doğrultumuzda, 0 ile 1 arasında , 1 ile 2, 2 ile 3, 3 ile 4 arasında eşit uzunlukta ve tempomuzu belirleyen bir aralığımız vardır. İşte bu aralık içinde mesela 1.nci vuruşu yaparken, tam bu birinci vuruşu “Tak” diye seslendirmek gerekirse, bunun zamanına milisaniyeler önce yaptığımız vuruş bize “tı” ses kavramına benzer bir vuruş yapma fırsatı bırakmaktadır. Bu durumda çıkacak olan ses tıtak şeklinde duyulur.
Aşağıdaki nota örneğimizden ve çizelgemizden bakarak bunu anlayabilir ve hemen ellerimizle deneyabiliriz. Senkronizesini yakalayamamış vuruşlarda da tam eş zamanlı vuruş yapılmazsa, acemice bir flam bile yapılabilir. Ama biz bunu tam usulüne uygun yapacağız:


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim2.jpg

Çizelgede 1’in altındaki çizgi esas vuruşu gösteriyor. Önündeki asterisk işareti de bu vuruştan hemen önce yapılan çarpma vuruşunun yeridir. İkinci vuruşta da aynı şey geçerlidir.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim3.jpg



Yukarıdaki örneklerimizde çarpmanın notaca nasıl gösterildiğini görüyorsunuz. Diğer çeşitleri de gösterdikten sonra alıştırmalar yaparak çarpma(flam) kavramını pekiştirelim.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim4.jpg
Gördüğünüz gibi iki tane çarpma vuruşlu vuruşlar olduğu
gibi, üç tane çaprma vuruşlar da mevcuttur.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim5.jpg



Yukarıda milisaniye önce vurulan vuruştur dedim. Belki bu, hızlı bir tempoda veya orta hızda bir tempoda otuzikilik (1/32) vuruş kadar önceki vuruş diye de tariflenebilir. Ama esas olan şey, bu çarpma vuruşunun esas vuruşun yerini kesinlikle bozmaması-oynatamamasıdır.
Örneklerde ikili - üçlü flamları da görebiliriz. Biz sadece birli ve ikili’den bahsedeceğiz.
Flamların ismi esas vuruşun yapıldığı duruma göre belirlenir. Esas vuruş sağ elle yapılan vuruş ise, sol elle ön vuruş yapılır ve ardından esas vuruş gelir. Buna rigt hand flam denir. Flam F harfiyle gösterirler. Sol el flam ise önce sağ el ile yapılan ön vuruşun peşinden vurulan esas vuruştur ve bunda da F harfini bir yuvarlak içinde gösterirler.
Bu yazılım her baskı makinesinde ve yazılımlarda olmadığı için biz işi kolaylaştırıp, notaların altında hangi vuruş hangi elle yapılıyorsa bu işareti koyarak basit çözüm getiririz.
Flam’ın nota işareti biraz küçüktür ve bu vuruşun yapılacağı yer neresiyse oraya yazılır. (örneğimizdeki trampet gibi)


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim6.jpg


Sektirme, ”=Rebound” Baget ile vuruş yaptığımızda vuruş yaptığımız yerin fizik kanunu gereği sopayı ters istikamette geri teptirmesidir. Bageti belli bir balans-denge- noktasından tutup herhangi bir sert yere bıraktığınızda (atmıyorsunuz) bu denge noktasının yerine göre kendiliğinden seken bir yapısı zaten doğaldır. Bizim derslerimizde anlattığımız tutuş ve vuruş şekline göre bageti bilek yardımıyla trampet veya pede, veya herhangi bir yere vurduğumuzda, kendiliğinden geri gelmesiyle birlikte üçüncü-dördüncü parmaklarımızın hareketiyle bu rebound vuruşunu yapabiliriz. Demek ki sekmeli vuruşlarda bu parmak hareketini bilek hareketine ilave olarak mutlaka öğrenmemiz lazımdır. Zaten geçen derste Moeller tekniği denilen ve bilek-sektirme ve parmak kuvvetiyle verilen ikincil kuvvet ve nihayet kolumuzun dirsek kısmının yukarı doğru kaldırılması kombinasyonunu öğrenmemiz gerekir. Geçen dersteki dümbelek çalar gibi masa üstünde bilek ve parmak vuruşlarının amacı işi bu noktaya getirmekti.


Ayrıca, konuyla ilgili olduğu için, üçleme yaparken önerdiğimiz RRL ve LLR tarzı çalışmalarda bu bilek ve parmak destekli sektirme işlemi önemli yer tutar. Kısaca anlatmaya çalışırsak; üçlemelerde tap-rebound ve diğer el vuruşu, bu moeller tekniği dediğimiz vuruş şekline çözüm getirir. Şimdi bu “top” ne diyeceksiniz. Moeller tekniğini öğrenirken, örnek verdiğimiz üçleme vuruşunda ilk vuruşu bileğimiz ön kolla birlikte yapılan vuruş “top” yani “üst-tepe” vuruşu anlamında yapılan vuruştur. Yani RRL vuruşundaki ilk R..... Sonra yaptığımız ikinci vuruşu, sektirmeden dolayı bileğimizi aşağı doğru bükerken, parmağınızla da bagete hız ve kuvvet veriyorsunuz. İşte bu ikinci R oluyor.Üçüncü vuruşu da zaten diğer elinizle yapıyorsunuz.(L) Bu durumda çıkan ses
Ta-ta-tak veya ta-ta-ta olarak duyulabilir. Bu vuruş hızlı geçişlerde çok güzel atak yapma kabiliyeti oluşturur.
Nota örneği de şöyledir:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim7.jpg

Bu üçlemeli vuruşumuzun benzerliği olan fakat farklı bir şey olan iki flamlı single vuruş ile yani “Ruff” ile karıştırılmaması gerekir. Alıştırmalarınızı yaparken farkı anlamaya ve matematiksel değerlerinin farklı olduğunu kavramaya çalışın. Biri üçleme tarzı vuruş dizisidir. Ruff ise iki çarpma vuruşu olan tekli vuruştur. (Çıkardığı ses tı-tı-ta gibi düşünülebilir.)

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim8.jpg

yukarıda gösterilen reboundlu üçleme flam tarzı çalışmalar ve hatta double – single çalışmalarda sadece sol eli kuvvetlendirmek ve denge kazanabilmek için şimdi söyleyeceğim şeyleri yapmaya çalışın: Bageti denge noktasından yani 2/3’lük gibi olan ve uç kısmını trampete bıraktığınız zaman zıplama (rebound=sekme) yaptığı hareketi önce bir adet zıplama yapar hale geliniz. Bunu, bageti tutuş şeklinizi baş parmak ve işaret parmağınızın üçüncü boğumu olan yerde biraz daha sıkıştırarak buzz dediğimiz arıların uçarken çıkardıkları kanat sesini yapar hale getirin. Bunu yapmak, sadece bageti dengelı ve belli bir ölçüde sıkılıkta tutmakla herkesin kolayca yapabileceği iştir. Sıkı derken sımsıkı değil! Bagetin sekmesini sağlayacak bir dengeli tutuş.... Bu biraz yapılmaya başlanınca, işaret parmağınızın desteğiyle (biraz kuvvet vermesiyle) daha dengeli hale gelecektir.
Daha sonraki aşamada bu zıplamayı iki adet zıplamalı hale getirmeye çalışın: hiç kuvvet yuklenmeyin, kendiliğinden sekmesini sağlayın. Esas biraz daha zor olan üçlü-dörtlü sektirmedir. Üçlü sektirmeyi önce biraz iki onaltılık-bir sekizlik gibi yaparsınız ama sonuçta inat ederseniz rahatça yapabilir hale gelirsiniz. Yapmalısınız da !.....

Madem bu kadar örnek verdik ve hiç atak ve ritm çalışması yapmadık diyorsunuz, o halde bir kaç örnek yazıp bu dersi sonlandıralım. Yorum ve yapılışlarıyla ilgili sizleri bu notalarla bırakıyorum.
Sadece bir kaç açıklama yapmam gerekli: Portede en üstteki boşlukta tomtom var. Yani 1 numaralı alto tom. Onun altındaki çizgide 2.nci tomtom. Alttan ikinci çizgide de bas tomtom var yani sizin floor tom, dediğiniz. Buradaki Finale müzik programında alt çizginin altındaki x ile gösterilen nota işareti de hi-hat’in pedalına basılmayı gösteriyor.. En üst çizginin üstündeki x ise hi-hat’e yapılan vuruşu gösteriyor. Bunları söylemeden dersi kapatmak olmaz tabii...

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim9.jpg


Siz ölçüleri teker teker inceleyin. Hatta anlamak için sekizliklerden birer vuruşluk parçalara ayırarak refleks çalışması da yapmanız gerekebilir.

Hem atak olarak kullanabileceğiniz hem de refleks alıştırması yapabileceğiniz, notaların yerlerini gösteren bir ölçü sekizlik....
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim10.jpg

Yanda gördüğünüz “o” ve “+” ‘lar hi-hat’in açılma
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim11.jpg
kapatılmasıyla ilgili. Bunun açıklamaları 12.nci
derste yer alacaktır, merak edin.
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim12.jpg

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders10resim13.jpg

12.nci derste, açıklamaları okuduktan sonra dönüp
buradaki örnekleri çalışmayı ihmal etmeyin....

DERS 11

Dönüşler – Form oluşturma.buraya ilave olacak !!!!!

Nota ve metodla çalışma yaparken, tekrar eden yerleri birkez daha yazma ve fuzuli kağıt israfından kurtulmak için çeşitli kolaylaştırıcı işlemler vardır. Mesela ilk derslerde öğrenmiş olduğumuz iki noktalı olan ölçü çizgisini gördüğümüz zaman kendisinden önce gelen işaretli bir yer yoksa en baştan tekrar tamamı çalınır ve bitiş çizgisinde iş biter demiştik.
Biz bunları alıştırmalarımızın bazılarında tekrar baştan çalışma yapılsın diye uygulamaya koymuştuk.
Bu dönüş işareti olan iki nokta üstüste’nin işimizi görmediği zamanlarda Senyo denilen ve S harfinin benzeri olan (biraz sola yatık S harfi gibi düşünün) harfi “slash”, yani taksim=kesme=bölme işareti olan bir çizgiyle kesen ve $ işaretine benzeten, sağına soluna birer nokta koyulmuş simge ile istenilen bir yerden gene istenilen bir yere gönderebiliriz. Mesela A paragrafı ve B paragrafı olan bir kalıbımız olduğunu düşünün. Bu A kalıbını bir kere çaldığımız zaman otomatikman B ‘ye geçmemiz gerekir. Ama biz biliyoruz ki A’yı tekrar ettirmek istiyorsak son ölçüsünde, bitiş ölçü çizgisinden önce koyacağımız iki nokta üstüste (:) işaretiyle tekrar başa döndürme imkanımız var. Diyelim ki bunu yaptık (veya yapmadık) B’ye devam ederiz. Kaç ölçülük bir çalışmaysa çalar sonuna geliriz. İşte burada gerekiyorsa en başa gidip, partisyonu tekrar baştan başlayıp sona gitme ihtiyacı varsa partisyonun en sonuna Senyo denilen işareti koyarız. Ama bu yetmez tabiii. Nereye dönülmesi isteniyorsa bir Senyo işareti de oraya koymamız gerekmektedir. Biz en başa döneceğimizi düşundüğümüz için Senyoyu da başa koyarız.
Demek ki Senyo görüldüğü yerden önceki Senyo işareti olan yere dönüşümüzü sağlayan bir işarettir. (Benzer olarak da Coda (koda okunur) işareti vardır ve coda’dan coda’ya atlanır.

Ayrıca Dolap denilen ve 1.nci, 2.nci dolap gibi dönüşü yapıp gelindiğinde birinciden ikinci dolaba atlama yapılacağını bildiren tekrar işaretleri söz konusudur. Genellikle partisyonun sonunda olur. Birinci dolap yeri dahil iki nokta üstüste dahilinde kalan kısım tekrar çalınıp birinci dolabın olduğu yerden ikinci dolapa atlanır ve finale gidilir.
Bunlar partisyonun Form’larını oluşturmaya yarayan işaretlerdir. Sadece bilginiz olsun diye anlattım. Bizden sonraki yapacağınız eğitim çalışmalarında, eğitimi veren hocalarınız bu kalıp ve formları size göstereceklerdir.
Ben basit bir alıştırma örneğiyle bu işaretlerle ilgili Form’un ve anlattığımız işaretlerin örneğini ders notlarının sonundaki alıştırma bölümünde çalışmalarınıza sunacağım..

DERS 12

Senkop, notalardaki ses kaydırmaları.

Senkop çok basit anlamda, ölçüler içerisinde bir notanın hafif vuruşla başlayıp kuvvetli vuruş üzerine devam etmesi demektir.
Bize bu teorik kavramı değilse de oluş biçimi bilgi takviyesi yapacaktır.
Senkop notalarda yer değiştirme sonucu oluşturulur. Bu kavramın alt yapısını önce bir dörtlük ve iki dörtlük notalarda görerek esas olan sekizlik ve çok kullanılan onaltılık üzerinde görelim ve bu derste ayrıca batı ritmlerinde önde gelen iki ritmi çeşitli yanlarıyla inceleyelim.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim1.jpg


Örneğimizde bir adet dörtlük notanın yanında ikilik nota ve onun yanında da bir dörtlük nota bulunmakta. Bir-iki-üç-dört diye sayarak birinci dörtlük vuruşu yaptıktan sonra ikinci vuruşu biraz kuvvetlice ikilik notada yaptığımızda ve üçüncü vuruş olan dörtlük notaya da normal kuvvette vuruğumuzda bir senkop oluşumundan bahsedebiliriz.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim2.jpg

Sekizlik ve dörtlük notalarla oluşturulmuş senkop ilk üç vuruşta yer almaktadır ve ilk iki dörtlüğü kapsamaktadır. Hemen peşinden onaltılık ve sekizliklerden meydana gelmiş iki dörtlüğü kapsayan senkoplarla dört dörtlük ölçü tamamlanmış olur.

Benzer şekilde sekizlik bir notadan sonra gelen dörtlük ve onun peşinden gelen bir nota sıralanmasında, birinci vuruşu normal kuvvetle ve ikinci vuruşu kuvvetlice yaptığımızda, nota yer kaydırmaları tekniğinin yanında sesin hafif başlayıp kuvvetli vuruşumuz üzerine devam etmesi bize senkop olgusunu öğretmiş olur. Bu örneği onaltılık-otuzikilik gibi küçülterek devam ettirebiliriz.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim3.jpg
Senkoplu notayı oluşturma böyle bağ ile yapılabilir. Ortadaki notaya kuvvetlice vurulması yeterlidir. Örnekte onaltılık notanın sekizlik notayla bağlantılı senkopunu görmektesiniz..



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim4.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim5.jpg




Senkoplu vuruşlar genellikle bir küçük nota değerinin peşinden gelen daha büyük nota değerinin sese hakim olan kuvveti ve tekrar küçük değerli nota gelişi şeklinde yapılandırılır. Hemen her müzik türünde ama özellikle caz ve latin müziğinde daha fazla kullanım alanı vardır.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim6.jpg


Yukarıdaki notalarla aşağıdaki notaları kıyaslayın.Benzer noktaları yakalayın

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim7.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim8.jpg



Rock, Heavy Metal ve Funk tarzı yeni ritmlerde de bass drum vuruşlarında bu motif çok yaygın kullanılır. İlerleyen sayfalarımızda bu vuruşları iki vuruş değerindeki ve bir vuruş değerindeki analizlerimizde vurgulayarak belirteceğiz ve sağlam öğrenilmesi için nasihat vereceğiz.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim9.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim10.jpg


Bahsettiğimiz bir ve iki vuruşluk analizler, yaygın ritmlerde çokça kullanılan motif ve pattern’lerin bir parçasıdır ve genellikle derslerimizin başından beri anlattığımız standart çalışma etüdlerinde hep yer alan bilgilerdir. Basit bir örnek belirtmek gerekirse, Paradidle, bu vuruşların hemen başında gelebilir. İlerideki örneklerde el ve ayak ile yapılmış paradidle’ların neleri oluşturduğunu, sekizlik ve onaltılık senkop tarzı vuruşlarla nelerin yapıldığını görünce siz de şaşıracaksınız. Bu nedenle bahsettiğim vuruşları çok iyi çalışın.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim11.jpg
Bu örnekte ilk iki dörtlükte paradidle sağ ayak ve sol el arasında yapılıyor ve çok güzel ve zor bir ritm örneği oluşturuyor. Peşinden gelen senkoplu bir dörtlük aslında sağ eli sekizlik gidildiği için 16’lık bir el ayak kombinasyonu oluşturuyor.Ve rock’çularla funk’çıların dördüncü dörtlüğü motifi tamamlıyor. Bu ritmi tanımayanınız yoktur herhalde. Bu ritmi, parçalarını etüd ederek, sağ elinizi sekizlik giderken yapmaya çalışın. Eğer şimdi yapamazsanız-ki çok zordur; uğraşılması gerekir. Zaman içinde yapacaksınız. Ama, seslerini beyninizde oluşturmaya çalışın. Okuyarak yapmayı deneyin. Bir dörtluk parçaları yaptıktan sonra çok yavaş şekilde birleştirdiğiniz zaman bir de bakacaksınız ki kendiliğinden hız kazanıyorsunuz. Bakalım parçalara ayırdığımızda durum nasıl gözüküyor:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim12.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim13.jpg


Yazmış olduğumuz ders notları arasında anliz için yazmış olduğumuz notalarda çok çeşitli beat ve rock pattern ve motifleri gizlenmiştir. Bu notlardan birazcık nota bilgisi edinmiş arkadaşlar bu öğrendiklerini biraz daha ilerletip pekiştirerek bu motiflerin ritmlerini rahat bir şekilde atabilecek duruma erişebilirler. Bütün mesele, biraz anlamış oldukları nota bilgilerini, vermeye çalıştığımız refleks yeteneğini geliştirme etüdleriyle birlikte kullanabilme becerisi için sabırla ve düzenli çalışmaları.... Bu çalışmalar belli bir ölçüyü geçmiş ise çalışmalarının neticesini almış olduklarını görmekteler.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim14.jpg


Bundan sonraki aşamada motif olarak verilmemiş olan birkaç ritmin örneğini aşağıda veriyorum.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim15.jpg
Bu verdiğim ritm motifi benim için en zor olan pattern’lerden biridir.Sağ ayak ve sol elin bu gidişine, sağ elle sekizlik hi-hat vuruşu eklenerek yapılacak çalışmadır. Bir dörtlük parçalara ayırıp analiz ederek uğraşmanızda yarar vardır.(Notayı yazarken en son vuruşu trampet yerine 2.nci alto tomtom yerine kaydırmışım. Esas olan vuruş yeri trampettir. Ama hoş bir ses ve görüntü vermiş. Bilerek değiştirmedim.)

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim16.jpg
Burada yazılı olan sağ ayak ve sol el hemen en çok bilinen beat vuruşunu vermektedir. Sol el kullanırken hi-hat’in pedalını sol ayakla kullanır ve hi-hat üzerinde sekizlik vuruşlar yaparsanız vuruş karakterinize göre yüzlerce hızlı-yavaş parçanın temel ritmini yakalamış olursunuz. Benzer olarak:

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim17.jpg
bu ritm ile

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim18.jpg
bu ritm altyapısı binlerce parçanın temelini teşkil etmektedir. Yapılacak ilave bu ritmlere sağ elle sekizlik vuruşları ve 2-4’lerde hi-hat’i kullanmaktır.
Ancak, bu yeter mi?.... Hayır, çünkü biz hi-hat’e vuruş tekniklerini, hi-hat’in açılma ve kapanmasından elde edilen güzel sesleri henüz tam olarak ortaya koymadık. İşte bu eksikliği gidermek için aşağıdaki çalışmaları yapalım. TWİN PEDAL kullanmak niyetinde olanlar yukarda görülen iki ritmi sol ayakla başlayarak tam tersine çok çalışsınlar.....

Alttaki vuruşlar disko ritmini veren ve ikinci sekizliklerde hi-hat’i birazcık açarak hafif aksan verdiğimiz vuruşlarla yapıldığı takdirde kendine has bir güzellik oluşturur

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim19.jpg
Yanda göstermiş olduğumuz bu “o” işaretleri hi-hat’in
pedalını gevşek bırakan ve hi-hat’i açılırken yapılan vuruş
kavramını gösterir. Yani bu “o” işareti hi-hat pedalını açma
işlemini anlatır. Aynı noktadan hareketle, “+” işareti de hi-
hat’in pedalının kapatılmasını yani pedala basılmayı gösterir. Demek ki, örnekteki notaları biraz daha ilerletirsek son şeklimiz şu olur:


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim20.jpg
Dikkat edilirse, hi-hat pedalının zorunlu olarak basılı

tutulduğu yerlerde “+” işaretlerimiz yer almakta. Tabi burada her davulcunun kendi karakteristiği olan hi-hat’i açma yüksekliği, vuruş kuvveti ve sol ayağının kalkma mesafesi gibi özellikler şahıslara bağlıdır.(Biraz da parçaya)





o ve + nın yandaki gibi yazılması da
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim21.jpg
mümkündür. Burada dikkat ederseniz beat tarzı vurulan ritmde üçüncü sekizlikte hi-hat pedalı açılırken vuruş biraz aksan kazanıyor, dördüncü sekizlikte (dörtlükte değil, dikkat) hi-hat kapanıyor, vuruşlar devam ediyor ve yedinci sekizlikte hi-hat tekrar açılırken vuruş yapılıyor ve nihayet sekizinci sekizlikte hi-hat kapalı hale geliyor. Çıkan sesler de bizim istediğimiz güzelliği veriyor.

Şimdi aynı örnek notalarımızda açma kapama ve vuruş şeklimizi değişik yazıp farklılıkları inceleyelim:
http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim22.jpg

Tamamen farklı bir şey çıktığını anlamak o kadar zor olmasa gerek!...



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim23.jpg
Yandaki örneği de ikinci ve dördüncü vuruşlarda açık hi-hat ile çalma, tamamen kapalı çalmaktan çok farklı olacaktır.

Hi-hat’lerle ilgili yaptığımız bu örnekleri birinci vuruşta açma kapamalar ve ikinci vuruşta açma kapamalar gibi iki ayrı şekilde epeyce çalışıp sol ayağınızı ve moeller tekniği ile sağ elinizin bilekten hareketini pekiştirin.


Aşağıdaki motiflerde Rock ve Beat ile ilgili ritmlerin sol - el sağ ayak vuruşlarını çok iyi çalışmanızı öneriyorum.

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim24.jpg




http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim25.jpg



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim26.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim27.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim28.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim29.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim30.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders12resim31.jpg


Öğrencilerin bundan sonraki çalışmaları, eğer devam edeceklerse, mutlaka bu düzeyin üstünde ders veren saygıdeğer hocalar sayesinde olacaktır. Müzik piyasamızda, dershane ve hoca olarak çok kıymetli arkadaş ve üstadların olduğunu biliyorum. Ancak yazılı belge olarak çok eksiklik olduğu da malum. Benim davul çalmayı öğrenmemde birinci dercede rolü olan, kendisi de davulcu olan ve Türkiyede bu işi meslek kolu haline getiren babam’ı ve Rahmetli bateri hocam Salim Ağırbaşı anarken, 1960’larda yazmış olduğu metodunun piyasadan kaybolmuş olduğunu üzülerek gördüm. Bunun yanında, hiç bir yayın yok derken çok kıymetli bir davulcu ve faydalı insan olduğunu gördüğüm Dede lakaplı İlhan Özdeniz’in davul metodunu duydum ve hemen aldım. Gerçekten, davul için çok güzel şeyler yazmış. Hepinize tavsiye ediyorum. Ölçü ölçü inceleyin ve çalışın.
Bizim notlardan sonra çok zevkli bir çalışma yapacağınıza inanıyor ve hiç tanışma imkanımız olmayan bu arkadaşa yaptığı katkılardan dolayı teşekkür ediyorum......Ve sanıyorum ki diğer üstadların da düzeyli çalışmaları yayın olarak piyasaya gelecektir.
Ben 25 yıl davulculuğa ve müziğe çok uzak kalmış biri olarak bu notları hobi olarak yazıp sizlere sunabildiğim için çok mutluyum.(Çetin Çalışır abimizin metodunun varlığını söylediler. Ben henüz görmedim ama hemen alacağım. Çok güzel çalışma alıştırmaları olduğunu söylüyorlar. Benim müzik piyasasından uzakta kalmam gerçekten bu bilgi eksikliğinde de kendisini gösteriyor.)
Konunun üst düzey uzmanı olan arkadaşlar eğer hatalarım varsa mazur görsünler. Ama birileri bu çalışmaları başlatmalı. Yurtdışında sesli-görüntülü olan bu yayınları yapmak için elimden geleni yapacağım.

DERS 13

Son sözler – Tavsiyeler – Birkaç not.buraya ilave var!


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim1.jpg
Üçlemeleri sadece bu haliyle göstermiştik. Ama üçlemeler aşağıdaki örneklerin haricinde o kadar geniş bir konudur ki, hakkında başlı başına kitap yazılmıştır. Steve Smith’in 3 üzerine 2 vuruş diye tariflediği dersleri ve Dave Weckl’ın videosundaki benzer dersleri izleyin.(Bu imkanı yaratın)


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim2.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim3.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim4.jpg


Gene Steve Smith’in Shuffle ritmi ile ilgili vuruşlarını Beat’ın oluşmasını izleyin.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim5.jpg


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim6.jpg
Swing yapısını ve 6/8 ile 12/8 yapısının ilişkilerini inceleyin.






http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim7.jpg
Arada bu müzikte 32’lik nota da vardı diyenlere bir sekizlikte olan kadar, yani 4 tane notayı da koyalım dedik.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim8.jpg
Dokuzlama denilen vuruşta da 32’lik kullanılıyor.


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim9.jpg
Beşlemede de....



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim10.jpg
Başka bir dokuzlama.




http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim11.jpg
Şimdi geldik en başlara.....İlk derslerdeki ezgilerle nota öğrenmeye başladığımız ikinci derse... Pam-pa-pa, pam-pam, pa-pa-pam, pam........Bu gerektiği zaman acip bir atak haline getirilebilir. Çeşitleriyle deneyin bakalım, kaç çeşit atak çıkarabileceksiniz.?



http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim12.jpg
İşte bir basit daha....Ama bu basitler de işin temeli. Bu basit notalardan da çeşitli yerleri kullanarak ne sesler çıkarabilirsiniz.!....


http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim13.jpg
Hadi bakalım üçlemeyle double stroke çalışalım. (Bunu mutlaka yapın)

http://www.turkdrum.net/ykynota/ders13resim14.jpg
Hadi, makineli tüfek gibi altılamalı atak....

Birazcık da aksak ölçülerden bahsedip dersleri kapatıyoruz arkadaşlar.

Basit ölcüler deyip, vuruşları ikiye bölünebilen 2/4, ¾, 4/4’lük ölçülerden epeyce ders gördük. Ayrıca 6/8 ve 12/8’den bahsettik fakat bu son iki ölcü’nun vuruşlarının eşit üç zamana bölünebildiği için bileşik ölçüler olduğunu söylememiştik. Özetle, vuruşları eşit üç zamana bölünebilen usuller birleşik usullerdir. 9/8’lik usul de buna dahildir.
Ama biz 9/8’liği hep aksak usul bildiğimiz için bunun dışındaki aksak olmayan 9/8’liğin
Birleşik usul olduğunu bilelim.
Aksak usullerde, mesela 5/4’lük veya 5/8’likte, 7/8’likte veya 9/8’likte basit olarak görünen aksak kalıplar vardır. Bunlar mesela 5/8’liği ele alırsak;

1-2 , 1-2-3 - 1-2 , 1-2-3 kalıbı veya 1-2-3, 1-2 - 1-2-3, 1-2 gibi bir vuruş şekliyle gidip tempolarını sürdürürler.

Benzer olarak 7/8’likte

1-2 1-2 1-2-3 şeklinde veya 1-2 1-2-3 1-2 kalıbıyla ya da 1-2-3 1-2 1-2 gibi sekizliklerin dizilmesiyle sürüp giderler.

9/8’likte de 1-2, 1-2 , 1-2, 1-2-3 kalıbıyla gibi gidilebildiği gibi;

1-2-3, 1-2, 1-2, 1-2 olabildiği fakat 1-2-3-4 , 1-2-3-4-5 kalıbı ağırliklı ritmlerin daha çok kullanıldığını görüyor ve işitiyoruz.

Sizlerin öğrendiği 8’lik notalardan bu aksak ritmlerin hepsinde başarılı olmamanız için hiç bir sebep yoktur. Çünkü yıllardan beri bu güzel ritmlerin beşiğinde yaşıyoruz. Mühim olan bunları parçalarına ayırarak sayabilmektir.

11/8 ve 13/8 gibi ritmlerde fazla bir becerim yok. Bu konuda bir şey söyleyemiyeceğim. Ancak yukarıda açıkladığım kalıplar gibi kalıpları olduğu muhakkak. 18/8’lik ölçü de kendine özgü bir ritm.

Özetle, çok uzman olmadığımız halde bilebildiğimiz kadarıyla bir şeyler sıraladık ve umarız ki sizlerin de yüzeysel bildiği bazı şeyleri bir temele oturtmaya çalıştık. Bundan sonraki çalışmalarınızda hepinize başarılar diliyorum. Amatör ruhunuzu daima canlı tutmaya çalışın.

"Yavuz Küçükyıldırım" dan ALINTIDIR

emeğine huzur gelsin güzel kardeşim..yolun açık olsun..

teşekkürler çok açıklayıcı bir çalışma olmuş.Emeğinize sağlık

Elinize sağlık.

ben resimleri göremedim.benim bilgisayardan mı aceba

Alıntı:

---

kozdereli27 Nickli Üyeden Alıntı

ben resimleri göremedim.benim bilgisayardan mı aceba

---

Word dosyası olarak ekliyorum, içerisinde resimler mevcut.

Barış mançonun ben bilirim parçasının notasına ihtiyacım var. elinde olan varsa atmasını rica ederim.