Telli Kontrbas

TELLİ KONTRBAS





Alm., Kontrebasse
Fr., Contrebasse
İng., Doublebass
İta., Contrebasso

Uzunluğu : 182 cm
Yayla ve parmakla çekilerek çalınan telli bir çalgıdır.
Notası, dördüncü çizgi Fa açkısı ile yazılır.
Orkestra ve Armoni Muzıkalarında bir partisi bulunur.
Duyuluşu bir sekizli aşağıdandır.
Eşlik görevi verilir.
Ses rengi, tok ve donuktur.
Telli: Mi, La, Re, Sol olarak akort edilir.



Telli Kontrbas çalmak için, kemanda aranılan niteliklere, uzun boylu, olmak, dayanıklı bir bünyeye ve sağlam bir el ile birbirinden ayrılmış parmaklara sahip olmak gibi koşullar eklenebilir. Bu çalgıya başlamak için on altı yaş iyidir. Çalıcısına alkış toplamayan tek çalgıdır denilse yanlış bir yargıdan söz edilmemiş olur. Eşlik çalgısı olması nedeniyle (çok yararlı ve gerekli olmasına rağmen) silik bir nitelik taşır. Günde üç veya dört saat çalışmak gerekir.

Daha çok bir orkestra çalgısı olarak tanınan Telli Kontrbasın armoni muzıkalarında kullanılışı pek yaygın değildir. Genellikle Do tonunda düzenlenir. Bazen Re b tonunda da düzenlendiği olur. Notası, dördüncü çizgi Fa açkısı ile yazılır. Duyuluşu, çaldığı notanın bir sekizli aşağısındandır. Telleri: Mi, La, Re, Sol olarak akort edilir. Bir partisi bulunur. Çoklukla partisinin, Saxhorn-Kontrbas ile birlikte (üst üste) yazıldığı görülür. Bu durumlarda, üstteki parti; Saxhorn-Kontrbasın, alttaki ise; Telli Kontrbasındır. Saxhorn-Kontrbasla çalınamayan kalın sesler, Telli Kontrbasla çalınır. Armoni muzıkalarında kullanılışı zorunlu olmamakla beraber, saxhorn-kontrbaslara katılışındaki tatlılık, tahta çalgıların basını katlaması çok yararlıdır. Pizzicato ve tirilleme görevi verilir. Bunlardan ilki, parmakla çekilerek, ikincisi ise arşe ile yapılır.

Yaylı çalgılar içinde hareket yeteneği ve incelik bakımından en sonda düşünülmesi gerekir. Çok nadiren solo görevi verilir. Seslerinin tokluğu ve duyuluşundaki donukluğu nedeniyle, solo ezgiler için elverişli değildir. Bunun için viyolonsellerle sesdaş ve sekizli katlamasıyla kullanılırlar. Teller kalınlaştıkça pizzicatonun çabukluğu azalır. Bu nedenle, Telli Kontrbas pizzicatolan kemanınki gibi çabuk olamaz.

Gevaert: Telli "Kontrbasın krişleri üzerinde çalındığı zaman, çıkardığı sesler birbirinden iyi fark olunamazlar. İnsan sesinin sının dışında kalan, bütün çalgılar gibi, Telli Kontrbas ta, şivelerini anlatmağa güçlü değildir. Kontrbas, Viyolonselin söylediği şeylere bir genişlik vermekle yetinir" diyor.

ÇİFTLEMELER
Sesdaş Çiftleme:


Viyolonsel ile Telli Kontrbas: Kalın bas seslerinde dolgun ve yumuşak bir renk sağlanır. Çok az kullanılır.

Sekizliden Çiftleme:


Viyolonsel ile Telli Kontrbas: En çok Kullanılan düzendir, ikisi ayrı ayrı partilerden çalmayıp bir partiden çalarlar.