Aranjörlük ve Mixaj işleri yapmaya başlayanlar ilk önce nerden başlamalıdır???

Merhabalar sayın " iladiyes";

Bu işin başlangıç noktası karar vermektir. Siz bu işi yapmaya karar verdiğiniz an başlamış sayılırsınız. Diğer yandan aranjörlük ve tonmaisterlik işlerini yapabilmek için iki temel gereksinime ihtiyaç duyulur. Bunlardan birincisi nota ve müzik bilgisi, diğeri ise güçlü işitme algısıdır. Öncelikle size tavsiyem müzik kulağınızın ne derecede algı yeteneğine sahip olduğunu tespit edin. Örneğin en sade olanlarından en kalabalık ve karmaşık olanlarına dek sayısız müzik dinleyin ve size karıştırılmış olarak verilen bu müzikleri beyninizde ayrıştırmaya çalışın. Örneğin bir film müziklerinde (özellikle London Symphony Orchestra tarafından çalınmış ve yabancı filmlere Soundtrack amaçlı hazırlanmış olan oldukça kalabalık bir orkestrada) bulunan onlarca hatta yüzlerce çalgı aletlerinin içerisinden birini seçerek, sadece onu dinlemeye, çaldığı ezgileri duymaya çalışın. (Belki de bir kulaklıkla) Müziği dinlemeniz esnasında duyduğunuz ezgileri ağzınızla taklit edip sesinizi kaydedin. Daha sonra kendinizi dinlediğinizde ne denli başarılı olup olmadığınızın kontrolünü sağlayın. Unutmayın ki iyi bir müzik kulağınız yok ise alacağınız eğitmler teorik bilgi olarak kalacaktır. Pratikteki uygulamalar sizin işitsel algınızla doğrudan ilgilidir.

İşin bu kısmından sonra (aranjörlük mesleğine ilişkin) ilk aşamada çok iyi bir ritim olgusuna, bir sonraki aşamada ise (nota, akor, karar sesi, harmonik uyum vb.) çeşitli müzik (notasyon) tenkiği bilgilerine sahip olmak üzere üniversite/konservatuar düzeyinde (ya da eşdeğer özel) eğitimler alın. Eğitim almış olmanız da ne yazık ki tam anlamıyla aranjör oldum cümlesini kurmanıza yetmeyecektir. "İyi bir" den önce, aranjör olabilmek için aranje etme, kurgulama konusunda deneyim kazanmak üzere, bol bol altyapı hazırlama egzersizleri yapmalısınız. Zaman içerisinde daha iyiye gittiğini göreceksiniz. Müzik aranje etme işini bir film setinde sahneyi ve oyuncuların sahnedeki konumlarını, konuşma/sahnede yer alma sıralarını, kısacası filmin yönetmenliğini yapma işine benzetebilirsiniz. Keza müzikte de yönetmenlik/direktörlük vardır. Sahneniz işitseldir. Filminizin metrajı parçanızın süresi, oyuncular aranjenizde kullandığınız enstrümanlardır. Oyuncuların ne zaman kardaja gireceği ve kiminle ne konuşacağı da hangi enstrümanın ne zaman duyulacağı ve hangi tonda hangi ezgiyi icra edeceğidir.

Tonmaisterlik ise yukarıda bahsettiğimden çok daha fazla emek, zaman ve para isteyen bir iştir. Çünkü iyi bir tonmaister olmak için iyi bir kulağa sahip olmak zorunlu fakat yeterli değildir. Öncelikle temel fizik kitaplarından, çeşitli makale ve internette yayınlanmış olan dokümanlardan faydalanarak, temel fizik bilgisi edinmelisiniz. Bu işin temelinde dalga kuramı ve dalga yayınımı yatar. Dalga kuramı konusu (herhangi bir fiziksel dalganın sahip olduğu temel özellikler, fiziksel bir dalganın ses dalgası olarak ifade edilmesi için hangi ayırt edici özelliklere sahip olması gerektiği, fiziksel bir ses dalgasının üretilebilmesi ya da yayılabilmesi için ne gibi bir ortama gereksinim duyulduğu vb. gibi) çeşitli bilgileri içeren kapsamlı bir konu olmakla birlikte, miksajı iyi yapılmış bir ses kaydının, doğadaki fiziksel dalgaları iyi bir şekilde taklit ettiği söylenebilir. Bir tonmaister kendisine "Şu anda duyduğum ses hoparlörlerden değil de doğal ortamlarda oluşup kulaklarıma gelseydi acaba nasıl duyardım?" sorusunu sormalıdır.

Sizin de gördüğünüz üzere teferruatlar fazla, zaman dar. Burada işin yapılması esnasında kullanılacak olan teknik teçhizatlardan bahsetmedim bile. İşin bir de elektronik ve bilgisayar bilgisi kısmı var. Teorik fizik bilgilerini pratiğe dökmek için, ekipmanlar üzerinde sunulan çeşitli değiştirge ve parametrelerin hangi görevi üstlendiğini bilmelisiniz. Projesi üzerinde çalıştığınız ses kaydına hangi etkiyi yaratmanız gerektiğine karar verirken, işitme algınıza ve fizik bilgilerinize, ilgili etkileri yaratabilmek içinse hangi donanım ve/veya yazılımları, hangi ölçüde, ne tür bir teknikle kullanacağınıza karar verirken de teknik ekipman ve teknoloji bilgilerinize müracaat edeceksiniz...

Biraz uzun oldu ancak, bunlar yapının temelini teşkil eden ana kavramlar.

Bu işle lgileniyor olmanıza son derece sempati duyduğumu belirtir, gözlerinizden öperim.
Selamlar...

çok sağol çok faydalı olmuş

Basit temelli elektrik devreleri öğrenmekle başlayabilirsin.Mesala Mikrofon nasıl çalışır?Kondenser mikrofunun içinde kondensatör bulunur,niye bulunur ne yapar?Volt nedir,Watt nedir,Hertz nedir,frekans=1/Hertz eşitlği ne anlama gelir,basınç nedir nasıl oluşur.Hız nedir birim neden m/saniyedir?Logaritma nedir müzikle ne alakası vardır?Gibi daha müziğin ''M''sine girmeden bilinmesi gereken tonlarca konu var.

Abiler Allah razı olsun çok faydalı bilgiler şimdiden ortaya çıkmaya başladı...Sanırım burda dediklerinizin bazılarını yapıyorum.Diğerlerini de yapmaya çalışacaz...Vokal kaydını diyelimki geçtik.
Alt yapı hazırlamaya başlarken ilk önce hangisinden başlamak gerekir.? Mesela ben yapsam önce davul kayıtlarından başlarım.Yavaş yavaş etrafına dağılırım.Ve en önemlisi normal bir şarkının alt yapısını hazırlarken hangi vsti kullanılır.Zararı yoksa isimlerini söyleyebilirmisiniz. ( Davul kitleri bakımından diyorum )..? Kullanılacak VSTİ lerle ilgili bir çok kez sordum ama hala kafamda düzgün bir şekil oluşmadı.Bide Siz hangi firmaların ürünlerini önerirsiniz yada kullanırsınız....Hatta varsa bir alt yapı oluşturma videosu link verseniz çok daha iyi olurdu...Bu konuda yerli bir video göremedim...
Cevaplarınız için tekrardan teşekkürler....

bu işle ilgili baştan sona düzgün bi video bulamaman normal..çünkü cidden uzun bi süreç..
kaldı ki "nerden başlamak gerekir?" sorusunun tek yanıtı "her yiğidin bi yoğrurt yiyişi vardır" olur.. çünkü gerçekten böyledir. biri önce ritmlerle yani davullarla başlar, biri direkt melodiden başlar,biri yaylılardan başlar..kişiye ve hatta ruh haline göre değişir bu..biraz da alışkanlık meselesi.. örneğin ben hayatta davullarla başlamam..neden bilmiyorum ama davulları ve perküsyonu en son koyarım..
bunun kendine en kolay yöntemini sen bulacaksın..
benim uyguladığım yöntem,melodinin bende uyandırdığı hise göre parçada baskın olan enstrumanı kafamda seçmek. daha sonra ilk önce nakarat melodisinin olduğu bölümde bu baskın enstruman partisyonunu yapmak..burda illa vst kullanmana gerek yok.. ama atıyorum baskın olarak seçtiğin enstruman gitarsa ve real gitar gibi otomasyonlu bi vsti kullanacaksan tabiki direkt olarak vsti ile yapmanda fayda var.. daha sonra yardımcı enstrumanların partisyonlarını,sonra melodiyi,sonra da davulları koyarım.. çünkü davul ve perküsyon her ne kadar kolay gibi görünse de bi çok yerde ataklar,ses seviyesi değişiklikleri,ziller vs farklılaşır..o sebeple en son koyarım ben..ama daha şarkıyı yaparken nerde atak olacak nerde ziller değişecek, nerde ne olacak davullarla ilgili kafamda canlanır.. bu benim yöntemim..ama dediğim gibi sen kendin bulmalısın..

damperr abe ağzına sağlık.Anlatımın gerçektende iyi olmuş.Yavaş yavaş ilerleme oluyor bizde.En azından ben öyle tahmin ediyorum.Şimdi başka bir soruya geçiyoruz.
SORU:alt yapıyı hazırlarken midi kayıtlarda davullar ayrı ,kitler ayrı ,snareler ayrı, baslar ayrı, darbuka vs herbiri ayrı ayrı midi kanallara kayıt olunuyor diye biliyorum.Yanlışmıyım?...
SORU 2: Diyelimki yapacağımız parçanın uzunluğu 4:30 dk sürüyor.Ve başından sonuna kadar davul kullanmak gerekiyor..Ben davul kaydını 4:30 dk boyunca mı yapacam yoksa daha pratik yolu varmıdır.Örneğin belli bir 2/4 kayıt yaptıktan sonra kopyalıyormuyum.Ve kopyalıyorsam -ki mutlaka kopyalama ile gidiliyor- bunu en rahat şekilde nasıl yaparım.?
Bugünlük sorularım bu kadar.Bide resimli anlatım mümkünmü.....

soru 1 i cevaplayım ayrı ayrıda kaydedersin hepsini aynı kanalada yaparsın mixsajda hepsi ayrı olursa daha profesyönel mixsaj yaparsın soru 2 nin cevabı sana bağlı melodin 12 sn ye ise 12 saniye yaparsın onları uzatarak parçanı bitirirsineğer melodininişli çıkışlı 20 sn ye se davul diziliminde 20 olmak zorunda yoksa ritim ve melodi uyuşmaz veamatör birçalışma olur umarım yardımcı olabilmişimdir.

soru 1 :
ben cinayet kardeşten daha farklı bi yanıt vericem kafan karışacak ama ikisini de dene..hangisinin kulağına daha hoş geldiğine sen karar ver..
ayrı kanallara kaydetmen ya da aynı kanala kaydetmen tamamen sana bağlı. Benim tavsiyem ve benim kullandığım yöntem şu..
kesinlikle bi pre mix yapmadan kayıt işlemine girme. bu pre mix olayını da şarkının belli bi kısmını tamamladığında (hepsini deil yani) yap.. bu sebeple ilk mesajına yanıt verirken ilk önce parçanın nakarat bölümünü yapmanı söyledim..ilişkili yani..çünkü genelde nakarat bölümünde şarkı içindeki hemen hemen bütün enstrumanları kullanırsın..dolayısıyla mixajın o bölümde yapılması aynı işlemi 15-20 kere yapmanı önler.. nakarat bölümü için daha herşey vsti durumunda iken (tabi canlı çaldığın enstrumanlar varsa onları da mutlaka koymuş ol..sadece vokalleri koyma) mixajını bi yap.. mixajı yaparken davulları ve ya herhangi bişeyi ayırıp ayırmaman gerektiğini zaten anlayacaksın.. bu ne demek?? parçanın o bölümünü yaptın.. ama örneğin slap bass kullandın ve slap seslerinin iyi duyulmasını istiyosun..bass gitarın mixajını yaptıktan sonra komple bi çalarsın..çoğu zaman (ki bana çoğunlukla olur) drum kısmında "kick" sesi çok gelecek kulağına.. eğer EZdrummer tarzı bi vsti kullandıysan onlar velocity duyarlıdır, gidip mididen kısarsan farklı bi ses alırsın. EZdrummer'ın mixerinden kısarsın bu sefer hiç duyulmaz ya da kick etkisi bozulur..demekki naapacan ,bu örnek için kickleri ayrı bi kanala atacan..bu bi örnek tabi..ne bileyim bazı parçalarda zilleri duymazsın onu ayırırsın ,bazı parçalarda snare'in uzun bi etkisi olsun istersin onu ayırır efect koyarsın vs..
bu işlemden sonra kaydını yaparsın..tabi kayıttan önce bu premix sırasında koyduğun insert ve send efectlerin hepsini kapat.ööle kaydet..ve ana şarkıyı oluştururken bunları tekrar kullan..yoksa final mix'te sıkıntı yaşarsın.

Soru 2 : tabiki 4:30 dakka yapmayacaksın..şunu yapacaksın..hiç bi şarkıda drum part parçanın başından sonuna aynı gitmez..mutlaka biyerinde bi atack, cymbal farkı,crash vs kullanılan bölümler olur..senin yapman gereken şarkı boyunda tekrarlanan kısımları ayrıp bunları kaydetmen..kaç tane çıkıyosa artık.. sonra da bunları import edecen yeni oluşturdğun dosyaya ve copy-paste yapacan o kadar. yoksa inanılmaz büyük boyutlarda dosyalar çıkar...gerek yok yani..

umarım cevap yeterli olmuştur..
kolay gelsin..

bu arada şunu da söyleyeyim ben profesyonel deilim..bu söylediklerimin hepsi kendi tecrübelerim..yaklaşık 20 yıldır bilgisayarda müzikle uğraşıyorum..taa amiga 500'de başladım bu işlere..
ama profesyonel yardım ihtiyacı mutlaka oluyo..profesyonel olarak bu işi yapan arkadaşların da buraya yazmasını gerçekten isterim doğrusunu öğrenmek adına..

hatta bi soruy da ben sorayım..daha doğrusu sorunumu söyleyeyim..
genelde müziklerimi gece yaptığım için çoğunlukla kulaklıkla yapıyorum..cubase sx3 kullanıyorum.. şarkıyı tamamlıyorum..export edip wav dosyası olarak kaydediyorum..kulaklıkla dinliyorum fark yok..
sonra gündüz windows ayarlarını hoperlöre getiriyorum. bi çalıyorum bambaşka bişey olmuş..sanki benim yaptığım mixaj deil.. mp3 player'a kopyalıyorum equalizer'ı kapatıyorum orda da farklı çıkıyo.. birinde atıyorum baslar kulak tırmalıyo birinde tiz sesler ciyaklıyo.. her ortam ve cihazda şarkı başka oluyo..

ama piyasadaki bi albümdeki bi şarkıda deniyorum bööle deil..
bunun sebebi nedir ve ne yapmam gerekir? nerde hata yapıyo olabilirim??

cevap için şimdiden teşekkürler..