Cevap: Makamların Koma Değerleri Ne Olmalı.
Konuya gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederim. Ancak anlayamadığım bir konu var, her rast şarkı koma almaz mı, yani eski dostlar komasız çalınabiliyo, ya da samanyolu. Bazı şarkılar da var ki koma istiyor. Tüm makamların karar seslerine göre ayarlanmış bir (scl) dosyası yapan bir arkadaş yok mu paylaşsa da biz şu dertten bir kurtulsak.
Cevap: Makamların Koma Değerleri Ne Olmalı.
Benim de bildiğim Eski dostlar,Samanyolu,Gülnihal gibi parçalar bildiğimiz MAJÖR parçalardır koma almazlar.
Ben her ne kadar batı müziği eğitimi almış isem de Bir dönem TSM dersi de aldık okulda.
Şunu söyleyeceğim
Batı müziğinde tüm notalar yarım yarım ilerler
bu mantıkla yazarsak
DO - DO#(REb) - RE - RE#(Mİb) - Mİ - FA - FA#(SOLb) -SOL - SOL#(LAb) - LA - LA#(Sİb) - Sİ
olmak üzere 12 ses vardır ve 12 ton sistemi denir.
Yine DO ve RE gibi tam bir aralık 50 cent e bölünmüştür.Türk müziğinde ise DO ve RE arası 9'a bölünmüş ve bunlardan her birine koma denmiştir
Batı müziğindeki yarım ses Türk sanat müziğinde 4 komaya denk gelmektedir.
Bir makam dizisi içerisinde ise 1 , 4 , 5 , 8 ve 9 koma içeren aralıklar olabilmektedir.
toparlarsak bir batı müziği dizisi yarım ve katları aralıkları içermektedir yani 1 1/2 1 1 1/2 1 1 gibi
Türk sanat müziğinde ise
koma değerler üzerinden irdelenerek aralıklar oluşturulur.Atıyorum 9 9 4 9 5 9 gibi
Biraz daha ayrıntılı bilgi vermek açısından şu linki inceleyiniz.Burda koma sesler,onları gösteren işaretler vs ayrıntılı anlatılmış.Yine internette pek çok bilgi mevcut.
Gürsel Koçak
Sizin yapacağınız olay ise eğer çaldığınız parçanın makamını biliyorsanız o makamdaki koma seslere denk gelen yerleri batı müziğindeki CENT denilen ince ayar seçeneği ile ayarlamak olacak.
Şu linkten ayrıntıları eleyip CENT hesabı ile ilgili faydalı bilgi çıkarabilirsiniz.
Saz ve Söz
En büyük sorun ise inici ve çıkıcı olarak değişik komalar içeren makamları , tuşlu bir batı müziği çalgısında çalabilmenin zor olduğu hatta olmadığıdır.Çünkü aynı sese denk gelen yer çıkışta farklı inişte farklı koma almaktadır ki bu komayı canlı çalarken değiştirmek ancak PITCH BEND kolu ile mümkün olabilir sanıyorum.
İniş çıkışı aynı olan makamlarda ise gerekli seslere(tuşlara) koma verilip istenilen makam ve lezzet elde edilebilir.
Dilerim ileriki çalışmalarınıza temel teşkil edebilecek birşeyler sunmuşumdur naçizane.
Kolay gelsin.Selamlar